Thuỷ tinh thể của mắt được xem như là gì?

Thủy tinh thể là một thành phần cấu tạo quan trọng của mắt. Vậy, thủy tinh thể của mắt được xem như là gì?

Bên trong nhãn cầu, nằm sau mống mắt (tròng đen) có một thể thủy tinh tự nhiên trong suốt (dạng thấu kính trong suốt có hai mặt lồi).

Thủy tinh thể của mắt được xem như là một thấu kính hội tụ, là thành phần quang học quan trọng cho ánh sáng đi qua, hội tụ, tập trung các tia sáng lên đúng trên võng mạc để tạo thành hình ảnh rõ ràng, sắc nét gửi qua dây thần kinh thị giác tới não bộ.

Để mắt điều tiết được tốt, thể thủy tinh cần phải giữ được độ trong suốt nhất định, đồng thời điều chỉnh linh hoạt được độ dày, mỏng khi mắt nhìn gần hoặc nhìn xa.

Thủy tinh thể là cấu trúc có tỉ lệ protein rất cao (chiếm khoảng 30%), bao gồm nhiều loại protein khác nhau và xếp theo trật tự để ánh sáng có thể xuyên qua và hội tụ trên võng mạc.

Theo thời gian, dưới tác động của môi trường bên ngoài và các chất có hại bên trong cơ thể, các phân tử protein bị xáo trộn, tụ tập thành từng đám, làm cản trở đường truyền của tia sáng đến võng mạc và dẫn đến thị lực bị suy giảm có thể bị mù lòa. Bệnh lý thường gặp này được gọi là đục thủy tinh thể hay còn gọi là cườm khô, cườm đá.

Đục thủy tinh thể có thể do nhiều nguyên nhân, ví dụ như:

• Do tuổi cao (gặp ở 80% người > 65 tuổi), khi đó mắt cũng bị lão hóa, thủy tinh thể bị ảnh hưởng. Thủy tinh thể bắt đầu cứng, có độ đàn hồi giảm, khả năng điều tiết giảm dần khiến khả năng nhìn của bệnh nhân giảm, và rất nhanh mỏi mắt.
• Do tiếp xúc thường xuyên với tia cực tím, tia hàn, tia X quang, đèn sân khấu, đèn cao áp. Tiếp xúc môi trường nhiều khói bụi, khí thải công nghiệp, khí thải giao thông, mắt bị chấn thương... làm tổn thương tiềm tàng thành phần protein của thủy tinh thể, các protein trong thủy tinh thể mất dần, tụ tập thành từng đám, gây đục.
• Do sử dụng thuốc dạng uống, nhỏ mắt chứa corticoid trong thời gian khá dài khiến thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn nấm, gây đục thủy tinh thể
• Do các biến chứng của bệnh tiểu đường dẫn đến rối loạn trao đổi chất và kém dinh dưỡng của thể thủy tinh, dẫn đến thể thủy tinh bị đục nhanh hơn bình thường. Đặc biệt ở người mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2.
• Do chế độ ăn giàu chất đường galactose (một thành phần của lactose, đường sữa). Khi lượng đường này tích tụ ở mắt sẽ kéo theo nhiều nước làm mất cân bằng nước điện giải của thủy tinh thể, điều này dẫn đến tăng sinh tế bào sợi làm đục thủy tinh thể.

Việc điều trị bằng phẫu thuật cho kết quả tốt nhưng không phải lúc nào cũng đảm bảo kết quả và đủ điều kiện để mổ. Điều quan trọng là phải biết phòng ngừa đục thủy tinh thể từ những nguyên nhân gây bệnh đã xác định được.

• Khám mắt thường xuyên. Khám mắt thường xuyên có thể giúp phát hiện đục thủy tinh thể và các vấn đề về mắt khác ở các giai đoạn sớm nhất để có các phương pháp khắc phục kịp thời.
• Ngưng hút thuốc lá.
• Đeo kính râm. Ánh sáng tia cực tím từ mặt trời có thể góp phần vào sự phát triển của đục thủy tinh thể. Đeo kính râm chống tia UV để chặn tia cực tím khi đang ở ngoài trời.
• Có chế độ dinh dưỡng hợp lý. Chế độ dinh dưỡng có liên quan mật thiết với sự hình thành đục thủy tinh thể. Chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa và chức năng gan tốt sẽ có tác dụng giúp phòng ngừa bệnh. Nên chọn một chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm nhiều trái cây và rau quả. Người bị đục thủy tinh thể có khuynh hướng thiếu Vitamin C, đồng, mangan, kẽm. Beta-Carotene giúp ‘dọn dẹp’ tốt các gốc tự do – một tác nhân gây tổn hại mắt, bảo vệ mắt không bị những tổn thương liên quan đến ánh sáng. Còn taurine là một axit Amin chính trong thủy tinh thể, có khả năng làm chậm sự khởi phát của bệnh.
• Duy trì một trọng lượng khỏe mạnh.
• Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị sớm các bệnh như suy giáp, đái tháo đường, tăng Cholesterol máu.....
• Nếu làm việc trong phòng có máy lạnh, phải dành thời gian cho mắt nghỉ ngơi, mỗi giờ nên nhắm mắt khoảng 2 phút, ra ngoài hít thở khí trời. Trong văn phòng nên có cây xanh để không khí được lọc trong lành.

Xem thêm:

• Phẫu thuật đục thủy tinh thể
• Đục thủy tinh thể, bạn biết gì về bệnh này?
• Bệnh đục thủy tinh thể có nguy hiểm không?