Thuốc kháng sinh có tác dụng gì?

Kháng sinh là nhóm thuốc rất hay được sử dụng cũng như xuất hiện rất phổ biến trong các đơn thuốc bạn gặp hàng ngày. Tuy nhiên rất nhiều người lại chưa nắm rõ được các kiến thức liên quan đến thuốc kháng sinh. Thuốc kháng sinh có tác dụng gì? Sử dụng thuốc kháng sinh như thế nào? Thuốc kháng sinh có tác dụng phụ gì không? Hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây.

• Vào năm 1928, nhà khoa học Alexander Flemming người Scotland lần đầu tiên phát hiện ra trong môi trường nuôi cấy tụ cầu vàng nếu có lẫn nấm penicilium thì khuẩn lạc gần nấm này sẽ không phát triển được. Sau đó người ta đã chiết xuất chất peniciline trong nấm này và đưa vào trong điều trị. Năm 1941, peniciline trở thành kháng sinh đầu tiên được đưa vào sử dụng trong lâm sàng. Khi đó, kháng sinh được coi là các chất do vi sinh vật tiết ra, có khả năng kìm hãm sự phát triển của các vi khuẩn khác, từ gốc trong tiếng Hy Lạp là antibiotic..
• Sau này, với sự phát triển của y học hiện đại, thuật ngữ về kháng sinh đã được thay đổi. Theo đó, kháng sinh được định nghĩa như sau: kháng sinh là những chất do vi sinh vật tiết ra hoặc các chất hóa học bán tổng hợp, tổng hợp với nồng độ rất thấp có khả năng đặc hiệu kìm hãm sự phát triển hoặc diệt được vi khuẩn. Kháng sinh có tác dụng lên vi khuẩn ở cấp độ phân tử, thường là một vị trí quan trọng của vi khuẩn hay một phản ứng trong quá trình phát triển của vi khuẩn.

• Các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực dược học cho rằng thuốc kháng sinh có vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc chiến của con người với bệnh tật.
• Nhờ sử dụng thuốc kháng sinh mà hàng loạt các căn bệnh đã từng đe dọa tới sức khỏe và tính mạng của con người: các trường hợp viêm nhiễm, nhiễm khuẩn như lao, viêm màng não... đã được điều trị và khống chế có hiệu quả. Việc xuất hiện kháng sinh đã khống chế hoàn toàn loại bệnh truyền nhiễm vô cùng nguy hiểm từng thúc đẩy quá trình diệt vong của đế chế La Mã đó là dịch hạch.
• Thuốc kháng sinh có tác dụng tiêu diệt các loại vi khuẩn gây bệnh trong cơ thể. Mỗi loại thuốc kháng sinh chỉ có tác dụng với một nhóm vi khuẩn nhất định.

3.1.Với người bệnh.

• Trước khi sử dụng thuốc bạn nên xem lại đơn của bác sĩ về liều dùng, số lần sử dụng thuốc trong ngày, cách dùng, chống chỉ định ở tờ hướng dẫn sử dụng trong hộp thuốc để tránh các trường hợp nhầm lẫn đáng tiếc.
• Thuốc kháng sinh hay bị sử dụng sai, do nhiều bệnh nhân không dùng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ. Họ có thể ngừng thuốc kháng sinh quá sớm, khi các triệu chứng đã hết thì ngừng thuốc luôn trong khi bệnh chưa được chữa khỏi hoàn toàn. Hoặc có trường hợp bệnh nhân tự ý tăng liều dùng thuốc để mong muốn bệnh tình của bản thân nhanh khỏi. Việc tự ý tăng liều lượng thuốc hoặc uống thêm các loại kháng sinh khác là rất nguy hiểm, có thể dẫn đến tình trạng kháng kháng sinh cho người bệnh.

3.2.Với bác sĩ.

• Bác sĩ cần kiểm tra kỹ tình trạng cũng như các tiền sử của bệnh nhân ( có thai hay không, có tiền sử dị ứng thuốc gì, đang sử dụng các loại thuốc gì).
• Nếu trong trường hợp có viêm mà không do nhiễm khuẩn thì không dùng thuốc kháng sinh. Cụ thể trong các trường hợp như: đau họng do hút nhiều thuốc lá, đau họng do uống nước đá, ngồi phòng máy lạnh... Thuốc kháng sinh không chữa được các bệnh gây ra do virus.
• Khi xác định có nhiễm khuẩn thì phải lựa chọn kháng sinh sao cho phù hợp. Bệnh nhân cần kể cho bác sĩ về tiền sử dùng thuốc kháng sinh, sử dụng bao lâu.

• Một số loại kháng sinh không bền trong dịch vị dạ dày hoặc bị giảm hấp thu do thức ăn cần được uống xa bữa ăn. Nên uống loại thuốc này 1 giờ trước ăn hoặc 2 giờ sau bữa ăn. Nhóm này gồm có: nhóm peniciline, nhóm cephalosporin ( các thuốc trong nhóm này đều có tên là chữ “cef” đứng đầu tên thuốc, nhóm kháng sinh này đang được rất nhiều bác sĩ ưa dùng, có khoảng 40 tên gốc thuốc trong nhóm này, mỗi gốc thuốc lại có nhiều tên biệt dược).
• Những loại kháng sinh cần uống trong hoặc ngay sau bữa ăn: những loại thuốc này không bị giảm hấp thu do thức ăn, hoặc kích thích đường tiêu hóa. Nhóm thuốc này gồm có: nhóm quinolon, nitromidazol, nhóm cylin.

• Dù mang nhiều hữu ích, tuy nhiên kháng sinh vẫn có các tác dụng phụ mà bạn cần lưu ý như sau: trẻ em dùng thuốc kháng sinh có thể bị tiêu chảy, đau bụng hoặc buồn nôn. Người trưởng thành có thể gặp tình trạng dị ứng với kháng sinh gây khó thở, phát ban, thở gấp... Trong trường hợp này ngay lập tức phải cho bệnh nhân đi cấp cứu.

Trên đây là các thông tin cơ bản liên quan đến kháng sinh. Hy vọng bạn đã có thêm kiến thức về thuốc kháng sinh có tác dụng gì, cũng như sử dụng kháng sinh sao cho hiệu quả và tránh được các tác dụng phụ. Kháng sinh là một loại thuốc cần thiết trong quá trình điều trị, tuy nhiên không được sử dụng tùy tiện loại thuốc này, khi muốn sử dụng kháng sinh bạn phải sử dụng theo đơn thuốc của bác sĩ để có được quá trình điều trị tốt nhất cũng như tránh được tình trạng kháng kháng sinh đang diễn biến rất đáng lo ngại hiện nay.

Xem thêm:

• Lạm dụng thuốc và hiểm hoạ kháng thuốc kháng sinh
• Người bị bệnh viêm tai giữa dùng kháng sinh gì?
• Dị ứng thuốc kháng sinh có nguy hiểm không?