Tất cả những điều bạn cần biết về ung thư đại tràng

Ung thư đại tràng hay còn gọi là ung thư ruột già. Bệnh khiến ruột già bị tổn thương nặng nề bởi sự xuất hiện của khối u và các tế bào ung thư gây bệnh.

Dấu hiệu, nguyên nhân gây bệnh

Dấu hiệu

• Rối loạn tiêu hóa kéo dài: Ung thư đại tràng thường đem đến các biểu hiện rối loạn tiêu hóa điển hình gồm ợ chua, ợ hơi, hơi thở hôi, chán ăn, khó tiêu, ăn không ngon, đầy trướng vùng bụng trên rốn,.. tình trạng này diễn ra thường xuyên khiến cơ thể mệt mỏi và mất sức. Người bệnh ung thư đại tràng đi đại tiện nhiều lần trong ngày rất giống với bệnh kiết lỵ. Tuy nhiên, bệnh kiết lỵ có thể điều trị bằng thuốc kháng sinh còn bệnh này thì không. Bên cạnh đó, người bệnh còn có các biểu hiện như: đau bụng trước và sau khi ăn, bụng khi đau quặn, có khi lại đau râm ran.

• Giảm cân bất thường: Nếu bạn không ăn kiêng, không làm việc quá sức, không căng thẳng quá mức mà vẫn bị giảm cân bất thường thì hãy chú ý đến dấu hiệu này. Khi bị ung thư đại tràng, người bệnh gặp các rối loạn tiêu hóa nêu trên và dẫn đến tình trạng chán ăn, giảm cân đột ngột. Hoặc đôi khi, những tổn thương âm ỉ trong đường tiêu hóa như dạ dày, ruột do bệnh gây ra cũng khiến thức ăn không thể hấp thụ được vào trong cơ thể.
• Các rối loạn liên quan đến bài tiết phân: Đại tràng có chức năng bài tiết phân trong hệ thống tiêu hóa của cơ thể. Ở giai đoạn đầu của bệnh, người bệnh thường gặp hiện tượng rối loạn đại tiện như phân lỏng, táo bón trong một thời gian dài. Khi đi đại tiện, phân mỏng, hẹp hơn so với bình thường: Nguyên nhân có thể do khối u đã chặn phân lại. Nếu phân có hình dạng giống hình lá lúa, chiếc bút chì tức là phân đã phải đi qua khối u để thoát ra ngoài. Người bệnh cũng có thể gặp hiện tượng đại tiện ra máu đỏ tươi, nhỏ giọt đôi khi phủ lên phân. Đến giai đoạn cuối, hậu môn, trực tràng có thể sa xuống, thân hình gầy guộc, số lần đại tiện thì tăng lên, lúc tiêu chảy, khi thì táo bón.
• Mệt mỏi, cơ thể suy nhược do cơ thể thiếu máu, do mất máu trong phân. Người bệnh sẽ cảm thấy mệt mỏi, nhanh xuống sức ngay cả khi làm việc nhẹ, cơ thể suy nhược.

Trên thực tế, những dấu hiệu được coi là điển hình của bệnh ung thư đại tràng lại thường rất dễ gây nhầm lẫn với các bệnh rối loạn tiêu hóa thông thường, bệnh đau dạ dày, bệnh trĩ,.. Chính vì thế, để đảm bảo an toàn, chúng ta nên đi khám bệnh nếu gặp bất kỳ vấn đề nào liên quan đến sức khỏe.

Nguyên nhân

• Mắc các bệnh liên quan đến đường ruột: Viêm loét dạ dày, polyp đại tràng hay Crohn nếu không được phát hiện và điều trị sớm, điều trị triệt để chính là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh ung thư đại tràng. Theo thời gian, các căn bệnh này sẽ từ từ phát triển, âm thầm ăn sâu vào niêm mạc đại tràng và làm tổn thương đại tràng.
• Thói quen ăn uống không lành mạnh: Các loại thịt đỏ (thịt lợn, thịt bò, thịt cừu), các đồ ăn lên men (dưa chua, cà muối), đồ ăn chế biến sẵn, đồ ăn cay nóng chính là thủ phạm gây nên các căn bệnh đường ruột nói chung và ung thư nói riêng. Nếu một ngày uống nhiều hơn 1 chai bia, nam giới có nguy cơ mắc ung thư đại tràng cao hơn 1,4 lần so với người không uống, con số này ở phụ nữ là 1,6 lần.

• Thừa cân, béo phì cũng dẫn đến ung thư đại tràng ở cả nam và nữ. Tuy nhiên, nam giới bị thừa cân, béo phì sẽ có nguy cơ mắc cao hơn nữ giới. Những người béo phì thường có nồng độ cholesterol và insulin trong máu cao. Từ đó, lượng cholesterol trong tế bào miễn dịch cũng tăng cao khiến cho khả năng tiêu diệt tế bào ung thư bị suy giảm. Trong khi đó, nồng độ insulin cao sẽ làm ức chế tế bào miễn dịch và làm gia tăng tế bào ung thư trong cơ thể.
• Thiếu vận động là căn nguyên gây nên rất nhiều bệnh và có cả ung thư đại tràng. Thiếu vận động cũng là nguyên nhân dẫn đến thừa cân, béo phì và khiến chất thải ứ đọng trong đại tràng gây nên ung thư đại tràng.
• Hút thuốc: Hút thuốc thường xuyên không chỉ gây nên căn bệnh ung thư phổi mà còn có cả ung thư đại tràng, trực tràng. Theo nghiên cứu, số người chết vì ung thư đại tràng, trực tràng do hút thuốc cao hơn 30% đến 40% so với những người không hút.
• Di truyền: Các nghiên cứu đã chỉ ra, khoảng 10% bệnh nhân ung thư đại tràng là do yếu tố di truyền.

Các giai đoạn và phương pháp điều trị

Ung thư đại tràng có 5 giai đoạn khi phân chia theo hệ thống TNM (T- Kích thước khối u, N-Mức độ xâm lấn của khối u và M-Mức độ khối u di căn đến các bộ phận khác trong cơ thể).

Giai đoạn 0

Tế bào ung thư hình thành và được tìm thấy trong các lớp niêm mạc trong cùng của đại tràng.

Giai đoạn 1

Tế bào ung thư phát triển và lan vào thành trong của đại tràng.

Phẫu thuật để loại bỏ khối u là phương pháp điều trị chính được các bác sĩ thường xuyên sử dụng ở hai giai đoạn đầu tiên. Nếu được điều trị ở giai đoạn này thì bệnh hầu như không tái phát trở lại. Tỷ lệ chữa khỏi bệnh thành công ở giai đoạn 0 và 1 là 90%.

Giai đoạn 2

Tế bào ung thư phát triển và lan rộng, xuyên qua thành trong của đại tràng nhưng chưa di căn đến các hạch bạch huyết ở gần đó.

Giai đoạn 3

Tế bào ung thư đã đi vào các hạch bạch huyết nhưng chưa di căn đến các nơi khác trong cơ thể.

Ở giai đoạn 2 và giai đoạn 3, ngoài phương pháp phẫu thuật, các bác sĩ còn kết hợp thêm cả xạ trị và hóa trị. Bởi vì, phương pháp phẫu thuật không thể tiêu diệt hoàn toàn tế bào ung thư và bệnh còn có nguy cơ tái phát trở lại. Trước khi phẫu thuật, các bác sĩ sẽ sử dụng xạ trị hoặc hóa trị để làm thu hẹp lại kích thước khối u hoặc làm mất luôn khối u (khi khối u nhỏ) để ca phẫu thuật được loại bỏ khối u sẽ dễ dàng hơn. Sau khi phẫu hóa trị và xạ trị cũng được sử dụng để tiêu diệt những tế bào ung thư còn xót lại. Phương pháp xạ trị trong điều trị ung thư đại tràng thường được sử dụng khi tế bào ung thư dính vào một cơ quan nội tạng hoặc vào thành bụng. Khi được điều trị bằng hóa trị, bệnh nhân sẽ có hiện tượng rụng tóc, mệt mỏi, buồn nôn, tiêu chảy, nhiễm trùng,...

Giai đoạn 4

Tế bào ung thư đã di căn đến các bộ phận khác trong cơ thể, thường là gan và phổi.

Ở giai đoạn này, cơ hội chữa trị bệnh thành công gần như không thể. Hóa trị và xạ trị thường được áp dụng để kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân.

Cách phòng ngừa hiệu quả

Ung thư đại tràng thường có khởi đầu bằng các polyp lành tính. Polyp có thể phát triển thành ung thư đại tràng nếu không được điều trị dứt điểm ngay từ ban đầu.

Để phòng ngừa ung thư đại tràng, việc đầu tiên mà mỗi người phải làm đó là đi khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần hoặc 3 tháng/lần. Polyp tiền ung thư thường không tạo ra bất kỳ triệu chứng nào nhưng có thể được phát hiện khi nội soi đại tràng vài năm trước khi nó phát triển thành ung thư. Cắt bỏ polyp sẽ giúp ngăn chặn nguy cơ hình thành ung thư đại tràng.

Chế độ ăn uống lành mạnh cực kỳ hữu ích để ngăn chặn bệnh ung thư đại tràng xảy đến với bất cứ ai. Chúng ta nên hạn chế ăn các loại thịt đỏ vì chúng có mối quan hệ mật thiết với ung thư đại tràng. Chế biến thịt dưới các hình thức chiên, nướng, thịt xông khói sẽ làm tăng thêm các yếu tố gây ung thư, kích thích các tế bào biểu mô phát triển bất thường và hình thành ung thư. Ăn nhiều đạm, mỡ, chất béo, nhiều thịt cũng khiến thừa cân, béo phì gây nên nên ung thư đại tràng. Trong khi đó, ăn rau, hoa quả nhiều chất xơ, vitamin, dinh dưỡng sẽ giúp cho việc tiêu hóa được dễ dàng hơn, giảm thiểu tình trạng ứ đọng phân lâu ngày trong đại tràng. Chất xơ còn giúp giảm PH trong lòng đại tràng đồng thời tăng sản xuất các acid béo chuỗi ngắn và yếu tố vi lượng chống hiện tượng oxy hóa.

Tập thể dục thường xuyên, giữ cho cơ thể luôn thoải mái, không bị căng thẳng cũng giúp phòng ngừa ung thư đại tràng rất hiệu quả.

Xem thêm:

• Điều trị ung thư đại tràng giai đoạn 3
• Bệnh ung thư đại tràng có thể sống được bao lâu?
• Ung thư đại tràng di căn và những điều cần biết