Tại sao uống nước đóng chai tăng hấp thụ hạt vi nhựa vào cơ thể?

Hiện nay do nhu cầu tiện ích trong việc sinh hoạt đời sống và nhu cầu thiết yếu của con người, mà việc sử dụng các loại nước đóng chai đang ngày càng phổ biến và gia tăng. Tuy nhiên nó lại đem lại nhiều nguy hại mà ít người biết được, đặc biệt là làm tăng hấp thụ hạt vi nhựa vào cơ thể. Vậy tại sao uống nước đóng chai tăng hấp thụ hạt vi nhựa vào cơ thể?

Nước uống đóng chai có lẫn các hạt nhựa là 1 nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khoẻ của người tiêu dùng. Vì lượng nước đóng chai được tiêu thụ hiện tại cực kì lớn, riêng đối với Châu Âu, khoảng 20,000 chai nước được tiêu thụ trong mỗi giây. Trong khi đó, tác hại cụ thể của các hạt nhựa này đối với sức khoẻ con người vẫn chưa được công bố.

Hạt nhựa khi được hấp thu qua đường tiêu hóa có khả năng gây hại bởi kích thước nhỏ nên có khả năng thẩm thấu qua ruột đi vào máu và di chuyển trong hệ tuần hoàn, sau đó tiến hành xâm nhập vào tế bào và tương tác với các đại phân tử sinh học như lipid và protein trong tế bào.

Tại ruột, những hạt nhựa này sẽ can thiệp vào sự hấp thụ chất dinh dưỡng và tác động lên những vi sinh vật trong ruột. Việc xuất hiện các hạt nhựa trong máu có thể gây ra kích thích hệ miễn dịch, gây ra dị ứng hoặc viêm. Việc lắng đọng hạt nhựa PVC có thể gây nên xuất huyết mạch máu nhỏ ở động vật khi hấp thụ hạt nhựa thông qua đường tiêu hóa trong thời gian dài.

Ngoài ra, do hạt nhựa có thể đi vào trong các tế bào nên có khả năng tác động lên vật liệu di truyền, gây ra 1 số biến đổi trong tế bào như stress oxy hóa và thay đổi quá trình chuyển hóa tế bào, nguy hiểm hơn thì có thể gây ra chết tế bào và hoại tử. Nếu các tác động này diễn ra trong thời gian dài sẽ gây nên tổn thương mô, gây xơ hóa và ung thư. Bên cạnh đó, các hạt nhựa có thể có ảnh hưởng tới các cơ quan khác như tim, phổi, gan cùng khả năng sinh sản.

Theo một nghiên cứu đã tiến hành kiểm tra 250 chai nước được sản xuất từ 11 hãng chuyên cung cấp nước đóng chai nổi tiếng và được tiêu thụ nhiều ở Mỹ và một số nước trên thế giới, như Ấn Độ, Brazil, Mexico, Đức, Indonexia... Họ phát hiện rằng, 93% chai nước có sự tồn tại của hàng ngàn hạt nhựa nhỏ li ti.

Có sự khác biệt về lượng hạt nhựa có trong nước ở mỗi hãng. Trung bình trong các mẫu nước khảo sát, với 1 lít nước chứa 10 hạt (kích thước lớn hơn 100um, bằng với bề ngang sợi tóc) được xác định chắc chắn là hạt nhựa và 314 hạt kích thước nhỏ hơn (từ 6.5um -100um) có thể là hạt nhựa.

Các nhà khoa học chưa xác định được giới hạn về lượng của hạt nhựa có ở trong các nước đóng chai có trên thị trường hiện nay. Thành phần các hạt nhựa cũng khá đa dạng, 54% là hạt polyporpylene là chất thường được dùng để làm nắp chai, 16% là hạt nylon, 10% là hạt polyethylene, 11% là hạt polystyrene, những hạt còn lại là hạt polyester, azlon, polyacrylates, polyethylene terephthalate, copolymers...

Theo như một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Khoa học Công nghệ và Môi Trường cho thấy, mỗi năm người Mỹ ăn uống và hít vào khoảng 74.000 tới 121.000 hạt vi nhựa tùy thuộc vào độ tuổi và giới tính ở từng người. Đặc biệt, với những người có thói quen chỉ thường xuyên sử dụng nước đóng chai thì có khả năng họ sẽ hấp thụ thêm khoảng 90.000 hạt so với con số được ước tính trên.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng 1 số hạt nhỏ có thể xâm nhập vào các mô bên trong cơ thể con người, tác động trực tiếp tới sức khỏe mà chúng ta không thể lường trước được. Chúng có thể kích hoạt các phản ứng miễn dịch hoặc giải phóng những chất độc hại được hấp thụ từ môi trường, trong đó có các kim loại nặng. Các nhà khoa học cho biết hạt vi nhựa không chỉ tồn tại ở trong các loài động vật ăn những chất ô nhiễm từ môi trường mà nó có hiện hữu trong cả quá trình sản xuất và đóng gói thực phẩm.

Nghiên cứu cho thấy tổng lượng hạt vi nhựa trung bình năm mà cơ thể hấp thụ và hít phải ở bé trai là khoảng 81.000 hạt, còn nam giới là khoảng 121.000 hạt. Trong khi đó, tổng lượng hấp thụ đối với bé gái sẽ là 74.000 hạt và đối với phụ nữ là khoảng 98.000 hạt.

Dù bạn uống nước máy hay nước đóng chai thì cũng có thể bị hấp thụ phải hạt vi nhựa. Nếu con người sử dụng nước máy đóng chai thì lượng hạt vi nhựa hấp thụ vào cơ thể người dao động từ 64.000 tới 127.000 hạt.

Nhựa siêu nhỏ có mặt ở khắp nơi trên thế giới, từ các sông băng ở khu vực cao nhất của thế giới tới những tầng đại dương sâu nhất. Chúng thực chất là các mảnh nhựa vỡ từ các đồ dùng sinh hoạt hằng ngày của con người như là quần áo từ sợi tổng hợp, lốp xe ô tô hay kính áp tròng.

Theo nghiên cứu này ước tính mức tiêu thụ các hạt vi nhựa (microplastic) hàng năm của 1 công dân Mỹ dao động từ 39.000 tới 52.000 hạt tùy vào độ tuổi và giới tính. Những ước tính này tăng lên 74.000 và 121.000 khi tính cả lượng vi nhựa có trong không khí mà chúng ta hít vào hàng ngày.

Ngoài ra, những người thường xuyên uống nước từ trong các chai nhựa (chai PET) có thể đưa thêm vào cơ thể 90.000 hạt vi nhựa hàng năm, trong khi tiêu thụ nước máy chỉ thêm có 4.000 hạt vi nhựa mỗi năm. Vi nhựa vẫn có ở trong nước máy vì chúng có ở khắp mọi nơi từ thịt cá, mắm, muối và không khí. Đơn giản là trong hàng trăm năm qua, con người thải ra môi trường không biết bao nhiêu là ngàn tấn chất thải nhựa ra môi trường. Dù mất trăm năm để phân hủy hết những chất thải nhựa ngoài tự nhiên, nhưng qua thời gian những rác thải nhựa phân hủy từ từ thành hạt nhỏ dần tới các hạt kích cỡ micro và phát tán đi khắp mọi nơi trong môi trường. Chúng ta không thể thoát khỏi hạt nhựa bởi vì chúng ta thải ra môi trường quá nhiều nhựa mà vẫn tiếp tục thải ra quá nhiều rác trong khoảng thời gian tới.

Việc kiểm soát các hạt nhựa lẫn trong nước còn gặp phải nhiều khó khăn. Một số hạt nhựa tìm thấy trong mẫu nước đóng chai được làm cùng với chất liệu với nắp chai mặc dù các hãng sản xuất đã cam đoan rằng họ áp dụng đúng các tiêu chuẩn về an toàn ở trong quá trình sản xuất. Cho nên, các hạt nhựa có trong nước đóng chai có khả năng được tạo ra từ chính những vật liệu cấu tạo nên vỏ chai và nắp chai. Do đó, việc tồn tại những hạt nhựa trong nước uống đóng chai được làm từ nhựa là một điều khó tránh khỏi.

Xem thêm:

• Lợi ích của việc uống nước muối vào buổi sáng
• Tác hại của việc uống nước trong chai nhựa
• Dùng chai nhựa để đựng nước trong tủ lạnh là bạn đang hại cả gia đình