Tại sao bị thoát vị đĩa đệm?

Bệnh thoát vị đĩa đệm ngày nay trở thành căn bệnh phổ biến, gây nên các cơn đau thắt lưng với các triệu chứng đau nhức khiến người bệnh cảm thấy rất khó chịu. Vậy, thoát vị đĩa đệm là gì? Tại sao bị thoát vị đĩa đệm? Theo dõi bài viết sau đây, Vicare sẽ giúp bạn trả lời câu hỏi này.

Những ngày qua có rất nhiều người thắc mắc: “Thoát vị đĩa đệm là gì? Tại sao lại bị thoát vị đĩa đệm? Thoát vị đĩa đệm là hiện tượng nhân nhầy đĩa đệm cột sống thoát ra khỏi vị trí bình thường trong vòng sợi chèn ép vào ống sống hay các dây thần kinh sống và có sự đứt rách vòng sợi gây nên hội chứng thắt lưng hông điển hình hiện nay. Thoát vị đĩa đệm xảy ra khi nhân keo của đĩa đệm thoát ra ngoài và chèn ép vào dây thần kinh, tủy sống, hay nói cách khác đó là tình trạng đĩa đệm bị ép lồi ra ngoài vị trí bình thường, giữa các đốt sống. Thoát vị đĩa đệm thường xảy ra ở các dạng chính là thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ và thoát vị đĩa đệm đốt sống thắt lưng, thoát vị đĩa đệm mất nước, thoát vị đĩa đệm đa tầng...

Đây là căn bệnh rất phổ biến trong đó thoát vị đĩa đệm cột sống là một nguyên nhân phổ biến gây đau cột sống cổ, cột sống thắt lưng cũng như đau chân tay. Hàng năm tại Mỹ có khoảng 2 triệu người phải nghỉ việc do tình trạng đau thắt lưng, với chi phí điều trị lên tới 21 tỷ đô-la, riêng ở Việt Nam có tới 17% người trên 60 tuổi bị mắc bệnh thoát vị đĩa đệm. Bệnh chiếm tới 30% dân số, hay gặp ở lứa tuổi lao động từ 20 - 55 tuổi.

Nguyên nhân thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng, cổ khá phổ biến. Việc chẩn đoán chính xác các nguyên nhân tại sao bị thoát vị đĩa đệm để việc điều trị bệnh đạt hiệu quả cao, tránh khả năng tái phát.

Nguyên nhân tại sao bị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng

Theo PGS. BS Nguyễn Trọng Nghĩa (cố vấn cao cấp của nhà thuốc đông y An Dược), nguyên nhân tại sao bị thoát vị đĩa đệm cột sống lưng xuất phát từ:

• Lão hóa: Trước khi đĩa đệm bị thoát vị, nó đã phải trải qua một quá trình thoái hóa, và tuổi tác chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến thoát vị đĩa đệm cột sống lưng phổ biến nhất. Đĩa đệm được nuôi dưỡng bằng sự thẩm thấu, tuổi càng cao thì sự thẩm thấu càng kém, đĩa đệm dần mất nước và khô.

Các vòng sợi ở bao xơ cũng từ đó mà yếu đi, chỉ cần chịu áp lực đủ mạnh cũng có thể dễ dàng bị nứt rách, từ đó nhân nhầy thoát ra ngoài.

• Hoạt động sai tư thế: Dùng lực cột sống lưng để nhấc vật nặng thay vì lực đầu gối, lao động quá sức, ngồi gù lưng, cúi quá lâu... đều là những lý do khiến bệnh ghé thăm bạn.
• Do chấn thương: Tập gym sai cách, tai nạn, một cú đánh vào lưng... có thể khiến đĩa đệm bị tổn thương nghiêm trọng.
• Thừa cân: Cột sống lưng sẽ dần yếu đi khi phải gồng mình lên gánh một trọng lượng cơ thể lớn.
• Nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm khác: Sử dụng chất kích thích, lạm dụng bia rượu, ăn uống thiếu dưỡng chất, di truyền... cũng có thể là nguyên nhân bị thoát vị đĩa đệm cột sống lưng.

Nguyên nhân tại sao bị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ

Theo tổng hợp từ Phòng chẩn trị Y học Cổ Truyền Tâm Minh Đường (đơn vị đạt danh hiệu Thương hiệu an toàn vì sức khỏe cộng đồng 2018), đa phần nguyên nhân đau thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ đều xuất phát từ các yếu tố sau:

• Đặc thù công việc: Tư thế lao động cúi gập, rướn cổ về phía trước trong thời gian dài, bê vác vật nặng.
• Thói quen sinh hoạt: Thiếu khoa học như lười vận động, lười tập thể dục, uống rượu bia, hút thuốc lá, chế độ ăn uống nghèo dinh dưỡng, gối cao, dùng điện thoại nhiều khi nằm...
• Do tai nạn: Ngã, vật nặng đánh hoặc rơi vào cổ, cột sống cổ phải chịu những tác động lớn đột ngột khiến đĩa đệm nứt vỡ, trật khớp.
• Độ tuổi: Thoái hóa cột sống do lão hóa xương gây thoát vị đĩa đệm cổ, rối loạn cấu trúc vòng sợi, xẹp hoặc phình lồi đĩa đệm.
• Bệnh lý bẩm sinh: Di truyền có cột sống cổ yếu dễ thoát vị nhân tủy, thoái hóa cột sống, rách bao xơ, hẹp ống sống, giảm độ đàn hồi đĩa đệm.

Đa phần bệnh nhân thoát vị cột sống cổ sẽ bị ở vị trí C5 C6. Những nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm cột sống cổ C5 C6 chủ yếu do đây là hai đốt sống thường xuyên phải hoạt động và gánh chịu nhiều áp lực.

Ngoài những nguyên nhân tại sao bị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng và cổ trên thì cấu tạo của đĩa đệm, cùng quá trình tiến hóa từ vượn sang người cũng chính là mấu chốt của các triệu chứng thoát vị đĩa đệm.

Đĩa đệm nằm giữa các đốt sống và có cấu tạo đặc biệt. Ở giữa là nhân keo có tính ngậm nước, bảo vệ bên ngoài là lớp bao xơ với cấu tạo là các vòng sợi collagen giúp đàn hồi khi có lực ép giữa các đốt sống. Các đĩa đệm cùng với dây chằng và gân cơ nối các cột sống lại thành một kết cấu chắc chắn.

Khi nghiên cứu về các nguyên nhân thoát vị đĩa đệm, người ta nhận thấy rằng ở động vật 4 chân và cả con người khi còn nằm trong bụng mẹ, cột sống là một đường cong để thích nghi với trọng tải nằm ngang.

Quá trình tiến hóa biến hai chi trước của con người ngắn lại, các ngón dài ra để thích hợp cho các hoạt động cầm nắm. Hai chi sau phát triển to hơn và đứng thẳng dần, chịu trách nhiệm đi lại, giúp hạn chế những nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng tự nhiên.

Theo đó, cột sống thay vì hình cung lõm xuống sẽ tiến hóa thành dạng chữ S theo dáng đứng thẳng của con người. Lúc này, cột sống là nơi gánh chịu toàn bộ sức nặng của cơ thể cũng như trong các hoạt động thường ngày.

Cùng với cấu tạo đặc biệt thì đĩa đệm dễ dàng bị chèn ép, đè nén gây phồng lồi đĩa đệm, xẹp đĩa đệm, rách bao xơ... Cuối cùng, nhân nhầy thoát ra ngoài gây ra các nguyên nhân thoát vị đĩa đệm ở nhiều người. Nặng hơn còn kèm theo hội chứng đuôi ngựa, thoát vị sau bên, nhiều tầng...

Ngoài những nguyên nhân tại sao lại bị thoát vị đĩa đệm mà bạn vừa tìm hiểu. HoiBenh xin đưa ra một số giải pháp điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống hiệu quả để bạn tham khảo chữa trị:

Để điều trị thoát vị đĩa đệm cần lưu ý đến chế độ vận động. Trong thời kỳ cấp tính, nằm nghỉ tại giường là nguyên tắc quan trọng đầu tiên. Tư thế nằm ngửa trên mặt phẳng cứng, có đệm ở vùng khoeo làm co nhẹ khớp gối và khớp háng. Thực hiện điều trị vật lý và các liệu pháp phản xạ như phương pháp nhiệt như chườm nóng (túi nước, muối rang, cám rang, lá lốt, lá ngải cứu nóng); dùng các dòng điện tại khoa vật lý trị liệu, điều trị bằng laser; châm cứu. Ngoài ra bệnh nhân có thể dùng các loại thuốc chống viêm, giảm đau, giãn cơ, an thần, trấn tĩnh thần kinh và vitamin nhóm B liều cao (B1, B6, B12).

Phẫu thuật

Một biện pháp điều trị quan trọng là thông qua sự can thiệp của biện pháp phẫu thuật. Trong đó phẫu thuật tự động qua da là phương pháp chữa thoát vị đĩa đệm mới, hiệu quả, an toàn và không để lại biến chứng.

Phác đồ điều trị

Phác đồ điều trị thoát vị đĩa đệm không cần phẫu thuật, với những phương pháp chuyên biệt toàn diện như châm cứu Vladivostok, bấm huyệt, kéo giãn cột sống, đĩa VCD bài tập, tài liệu về chế độ ăn uống... và đỉnh cao là kỹ thuật đốt thuốc ống tre độc đáo, hiệu quả.

Nhờ cơ chế giảm đau, kháng viêm, bào mòn thoát vị, kéo giãn cột sống để mở đường cho máu và chất dinh dưỡng tới đĩa đệm, phục hồi tổn thương..., phác đồ điều trị này đã làm nên những điều không tưởng ngay cả với những trường hợp bệnh nặng, phát hiện các nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm muộn..

Thực tế sử dụng của hơn 5.000 bệnh nhân, từ nhân viên văn phòng, người lao động, cán bộ hưu trí tới MC nổi tiếng... với các nguyên nhân thoát vị đĩa đệm khác nhau, phác đồ này đã giúp loại bỏ 90% bệnh. Hiệu quả không chỉ dừng lại ở mức chấm dứt đau nhức mà còn ngăn chặn tái phát trên 5 năm.

Chế độ dinh dưỡng

Dinh dưỡng có vai trò quan trọng trong việc phòng và hỗ trợ điều trị thoát vị đĩa đệm một cách tự nhiên. Biết và cân đối hàm lượng các chất trong chế độ ăn hàng ngày sẽ giúp người bệnh đẩy lùi quá trình loãng xương, thoái hóa ở các đốt sống.

Người bệnh thoát vị nên ăn các thực phẩm giàu canxi có nguồn gốc từ sữa, rau củ quả có màu xanh đậm. Bên cạnh đó với những bệnh nhân thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng nên bổ sung đầy đủ các loại vitamin nhóm C, D, E, K và magie. Những dưỡng chất thiết yếu này sẽ giúp gia tăng sự chắc khỏe của sụn khớp, chống viêm, đẩy nhanh quá trình hấp thụ canxi. Các vitamin này có nhiều trong các loại ngũ cốc, hạt đậu, đỗ tương.

Ngoài ra các chất không thể thiếu trong tháp dinh dưỡng bổ sung của những người bị thoát vị đĩa đệm không thể không kể đến là glucosamine, chondroitin (giúp thúc đẩy quá trình tái tạo sụn khớp) có nhiều trong nước hầm xương, sụn sườn động vật. Omega 3 (giúp chống viêm, giảm đau do ma sát và va chạm cột sống) có nhiều trong các loại cá như cá hồi, cá ngừ.

Bên cạnh các thực phẩm nên bổ sung thì bệnh nhân thoát vị đĩa đệm cũng cần tránh một số loại thức ăn và đồ uống không tốt, ảnh hưởng xấu tới cấu trúc cột sống và sức khỏe nói chung bao gồm:

• Thịt bò và da gà (dễ gây teo cơ)
• Nội tạng động vật (chứa nhiều hàm lượng purin dễ gây rối loạn cấu trúc cột sống, giảm tính đàn hồi)
• Hạn chế sử dụng rượu, bia và các chất kích thích (những chất dễ đào thải hàm lượng canxi của cơ thể ra bên ngoài)

Như vậy là bài viết trên đã giải đáp cho các bạn câu hỏi: “Thoát vị đĩa đệm là gì? Tại sao lại bị thoát vị đĩa đệm?” Nhận thấy việc tìm hiểu nguyên nhân tại sao lại bị thoát vị đĩa đệm là hết sức cần thiết cho việc tìm cách điều trị phù hợp và đạt hiệu quả chữa trị cao nhất.

Xem thêm:

• Chữa thoát vị đĩa đệm không cần phẫu thuật
• Nguyên nhân và nguy cơ gây ra thoát vị đĩa đệm
• Thoát vị đĩa đệm có nên tập yoga