Phải làm sao khi rơi vào trạng thái ám ảnh mình bị nhiễm HIV
Chào Bác sĩ!
Em năm nay 19 tuổi, đây là lần thứ 2 em gửi câu hỏi ở đây vì em thấy lần đầu tiên em nói chưa được rõ ràng và còn thiếu sót. Chuyện của em là khoảng 2 năm trước có 1 thời gian em rơi vào trạng thái ám ảnh mình mắc bệnh nan y, em hay cảm thấy mắc tiểu liên tục, nhức mỏi khớp, buồn bã, lo âu về các căn bệnh như ung thư suốt ngày. Và đặc biệt nhất là có 1 lần em chạy xe đạp bị ngã, dậm chân xuống bùn thì thấy chân có vết xước tròn giống vết kim đâm, em sợ bị nhiễm HIV. Nhưng lúc đó em còn nhỏ khoảng 15, 16 tuổi thôi không biết gì nhiều nên em cũng lo âu 1 thời gian rồi thôi nhưng không suy nghĩ nhiều. Rồi thời gian sau chừng 1, 3 tháng nó cũng hết.
Thế rồi đến bây giờ là khoảng 2 năm sau chuyện đó, bỗng có 1 hôm em nhớ lại chuyện em bị ngã xe mà chân có vết xước tròn tròn đó. Vậy là khoảng 20 ngày sau đó em sống trong lo âu thấp thỏm, cuối cùng em lấy can đảm đi xét nghiệm HIV thì được kết quả là ÂM TÍNH. Thoải mái được một hai ngày thì em lại bắt đầu tưởng tượng không biết người kĩ thuật viên có sai sót gì không, hay mình có nhớ sai thời gian xét nghiệm không. Thế là em lại lo âu và khổ sở trở lại.
Sau đó em lên mạng tìm được 1 tổng đài về HIV, em được các bác sĩ ở đó giải thích thì em đã được an tâm và nhẹ lòng hơn. Rồi từ đó cuộc sống em bắt đầu với vòng lẩn quẩn là mỗi ngày em đều điện thoại cho bác sĩ để hỏi trường hợp này nọ, rất nhiều đến nỗi em quên hết. Khoảng nửa tháng trước em đã không may đạp phải 1 vết máu của ai đó, em sợ quá đến bệnh viện. Vô khám phòng khám chung thì được bác sĩ bảo là nguy cơ thấp, kêu em uống thuốc hay không thì tùy, có gì em tự chịu. Nên em đành phải dùng. Sau đó em biết bệnh viện có 1 cô tiến sĩ chuyên khám bên HIV này thì em đăng kí khám được. Cô nói là trường hợp em chắc chắc không sao. Cũng an tâm được thời gian thì em lại bắt đầu đi ngờ này nọ, rồi đi hết chỗ này chỗ kia để hỏi về trường hợp này, bây giờ em nghĩ em ám ảnh với HIV quá mức rồi, giống như em đang bị bệnh tâm thần. Em bắt đầu ít tin mọi người hơn, tự suy diễn lung tung rồi tự mình lo lắng hơn, đi ra đường thì sợ bị kim đâm, không dám đụng chạm vào bất kì 1 ai hết, ăn uống thì phải dùng khăn lau đi lau lại 5-6 lần mới yên tâm. Có khi em còn trốn tránh gia đình vì sợ em có lây bệnh gì cho họ không. Đến nỗi các bác sĩ và các giải đáp viên HIV còn nói em qúa ám ảnh rồi, đã 4 tháng nay không đêm nào em ngủ ngon giấc, em tiều tụy nhiều trước đó em đã ám ảnh nặng nề rồi, nay còn bị thêm vụ này. Mong các chuyên gia cho em lời khuyên rằng bây giờ em phải làm sao, chỉ em cách đối mặt với nó như thế nào? Cách thức cũng như thời gian điều trị giúp em vượt qua cơn khủng hoảng khủng khiếp này?
Cảm ơn Bác sĩ!
Bác sĩ Nguyễn Thi Hoà trả lời như sau:
Tình trạng bệnh của em là rối loạn ảm ảnh cưỡng chế hay rối loạn ám ảnh cưỡng bức, đây là một rối loạn về tâm thần. Khi mắc phải chứng bệnh này, những ý nghĩ vô nghĩa cứ lặp lại một cách thường xuyên trong tâm trí người bệnh. Thể hiện sự sợ hãi có tính chất hoang tưởng một cách dai dẳng, lo âu thái quá về việc mắc bệnh. Bệnh nhân có thể nhận thấy những ý nghĩ ám ảnh và những hành vi cưỡng bức ấy là vô lý. Song họ vẫn không thể chống lại được nó, thậm chí không thể dừng lại để có những lúc thư giãn. Về tiến triển và tiền lượng bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế: Diễn biến tốt: 20-30%, diễn biến trung bình: 40-50%, diễn biến xấu, mạn tính: 20-40%, bị trầm cảm: 30-50% và có nguy cơ tự sát ở tất cả người bị bệnh, bệnh để càng lâu thì tiến triển càng nặng.
Điều trị bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế bằng những liệu pháp nào
Điều trị bằng thuốc hoặc bằng liệu pháp hành vi hoặc cả 2 liệu pháp có hiệu quả rõ rệt giảm nhẹ các biểu hiện của bệnh. Quyết định dùng liệu pháp nào tuỳ thuộc vào các biểu hiện lâm sàng, mức độ các biểu hiện và khả năng dung nạp đáp ứng của từng người bệnh. Với tình trạng hiện tại tốt nhất em nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa Tâm thần học ở các cơ sở uy tín như khoa Tâm thần bệnh viện Bạch Mai hay Viện Tâm thần trung ương để khám và chữa trị sớm.
Chúc sức khỏe!