Những thông tin cần biết về nhóm máu O Rh-

Nhóm máu O Rh- gồm có hai yếu tố: O tức là thuộc nhóm máu O và kháng nguyên Rh- (âm tính). Nhóm máu O Rh- vẫn là bí ẩn khoa học chưa tìm ra được nguồn gốc và không theo con đường tiến hóa thông thường. Đây cũng là nhóm máu có khả năng đột biến thấp nhất trong tất cả các nhóm máu.

Tại sao nói nhóm máu O Rh- rất hiếm?

Khi nói đến xác định nhóm máu có 2 khái niệm cần được làm rõ: kháng nguyên và kháng thể. Kháng nguyên là những protein sẽ gây nên những phản ứng chống lại vi rút, vi khuẩn gây bệnh, chất độc,.... những phản ứng này gọi là đáp ứng miễn dịch để tự bảo vệ. Còn kháng thể là 1 yếu tố dịch thể, khi cơ thể tiếp xúc với kháng nguyên sẽ được hình thành trong máu người.

Sự hiện diện của 2 loại kháng nguyên A và B để phân thành 4 nhóm máu chính là A, B, AB và O. Ngoài 2 kháng nguyên A, B, còn có kháng nguyên khác như Rhesus (ký hiệu Rh). Kháng nguyên này phân bố thưa thớt trên bề mặt hồng cầu. Gọi là Rh+ (dương tính) khi cơ thể có kháng nguyên Rh. Gọi là Rh- (âm tính) khi cơ thể không có kháng nguyên Rh. Theo số liệu thống kê, người da trắng có tỷ lệ Rh+ là 85%, người Mỹ da đen là 95%, người Phi da đen là 100%, người Việt Nam là 99,92%. Như vậy, tỷ lệ Rh- của người Việt Nam rất hiếm, chỉ 0,08%.

Ngoài ra, kháng nguyên hệ thống nhóm máu Rh di truyền nên người có Rh- trong máu truyền kháng nguyên Rh+ sẽ xuất hiện kháng thể chống Rh, ngưng kết hồng cầu, gây tai biến. Người có nhóm máu Rh+ sẽ được truyền máu Rh+ hoặc Rh- đều được nhưng người cần máu Rh- thì chỉ được truyền máu Rh-. Do đó, máu Rh- là loại máu cực hiếm.

Nhóm máu O Rh- có gì đặc biệt so với các nhóm máu khác

Vì rất hiếm người thuộc nhóm máu O Rh- nên họ có thể gặp những khó khăn và nguy hiểm trong các trường hợp:

• Không phải lúc nào cũng có sẵn máu để truyền khi bị mất máu hoặc khi cần phẫu thuật.
• Gặp phải tình trạng miễn dịch gây tan máu do người có nhóm máu O Rh- thì trong cơ thể không có các kháng nguyên của nhóm máu Rh nên không thể chống lại kháng nguyên của nhóm Rh và có phản ứng kháng thể khi được truyền máu hay mổ đẻ.
• Chỉ nhận và truyền máu cho những người cùng nhóm máu O Rh-. Nếu truyền nhầm nhóm máu Rh+ sang Rh- sẽ xảy ra hiện tượng tan máu, suy thận, trụy tim mạch, trụy tim và nguy hiểm hơn là tử vong.

Những lưu ý về người có nhóm máu O Rh- khi mang thai

Trong gia đình, người mẹ có nhóm máu O Rh-, bố có nhóm máu O Rh+ thì khả năng 50% bé sinh ra có nhóm máu O Rh+. Đối với lần thứ nhất, đứa trẻ mang nhóm máu O Rh+ vẫn phát triển bình thường. Nhưng lần thứ 2 trở đi nếu con vẫn có nhóm máu O Rh+ thì có sự cố nghiêm trọng do bất đồng nhóm máu giữa mẹ và con với những sự cố như sẩy thai, thai lưu, đẻ con, hoặc sinh ra trẻ bị thiểu năng trí tuệ.

Nguyên nhân là do kháng thể của mẹ chống lại kháng nguyên Rh+ có trên bề mặt hồng cầu của con.

Để phòng tránh tình trạng tai biến sản khoa do thuộc nhóm máu hiếm o rh-, chị em nên sớm biết được nhóm máu của mình, đồng thời tìm đến cơ sở y tế chuyên nghiệp để các bác sỹ sử dụng kháng thể RhoGAM để chống lại rh trong vòng 72 giờ của lần sinh đầu tiên.

Người có nhóm máu O Rh- nên biết cách để tự bảo vệ mình

Hiểu về nhóm máu mình đang mang là cách tốt nhất để bảo vệ mình trong trường hợp khẩn cấp. Đặc biệt, khi mang trong mình nhóm máu O Rh- hiếm hoi, bạn nên lưu ý một số điểm sau:

• Thông báo với bác sỹ về nhóm máu của mình khi đi khám chữa bệnh, đặc biệt là phụ nữ mang thai.
• Chú trọng chăm sóc sức khỏe thể chất thông qua ăn uống, vận động để hạn chế thấp nhất nguy cơ bệnh tật cần phẫu thuật, truyền máu.
• Khi mang trong mình nhóm máu O Rh- nên động viên những thân trong gia đình đi xét nghiệm để nắm rõ tình trạng nhóm máu.
• Tham gia hiến máu nhân đạo để tạo ngân hàng máu cho những người thuộc cùng nhóm máu hiếm với mình, đây cũng là một cách để kiểm tra sức khỏe và giúp chính mình khi cần truyền máu.
• Tham gia các câu lạc bộ người có nhóm máu hiếm để giúp đỡ lẫn nhau khi cần.

Nhóm máu O Rh- được xem là một nhóm máu bí ẩn và nhóm máu hiếm nên có nhiều rủi ro hơn các nhóm máu khác, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai. Chính vì vậy, bạn cần phải xác định được nhóm máu của mình, đồng thời tự chăm sóc bản thân, tìm hiểu về nhóm máu để phòng ngừa được các rủi ro có thể xảy ra.

Xem thêm:

• Bạn có biết: Nhóm máu O Rh là gì?
• Những điều người có nhóm máu O nên tránh
• Những bệnh người nhóm máu O ít nguy cơ mắc phải hơn nhóm khác