Những phản ứng không mong muốn khi tiêm phòng ở trẻ mẹ phải nhớ

Phản ứng tại chỗ

Những phản ứng không mong muốn khi tiêm phòng ở trẻ mà luôn xảy ra sau khi trẻ được tiêm phòng như:

• Trẻ quấy khóc: đây là phản ứng dễ hiểu do bị tiêm đau nên trẻ sẽ khó chịu và quấy khóc. Thường cảm giác đau chỗ tiêm sẽ kéo dài từ vài giờ đến vài ngày.
• Nổi cục ở da: Sau khi tiêm một số cục nhỏ bằng hạt đậu có thể nổi lên da của trẻ. Hoặc trẻ xuất hiện vết viêm tấy đỏ nơi tiêm phòng. Thường chúng sẽ mất nhiều nhất là 3 tuần sẽ tan đi.
• Trẻ bị mẩn ngứa: Khoảng 5% đến 10% trẻ sẽ bị mẩn ngứa ở nơi tiêm phòng và kéo dài gần 1 tuần rồi sau đó sẽ tự khỏi.

Phản ứng ngoài da

Có 2 - 10% trẻ tiêm phòng bệnh sởi sẽ bị ngứa toàn thân hay nổi mề đay. Trẻ cũng có thể bị phát ban đỏ sau tiêm. Các phản ứng ngoài da này kéo dài khoảng 3 đến 6 ngày sẽ khỏi và thường gặp ở những trẻ dễ bị dị ứng.

Tuy bệnh tự khỏi nhưng nếu trẻ cảm thấy quá khó chịu thì mẹ nên đưa đến bác sĩ để kê đơn thuốc chống dị ứng.

Hội chứng "rên la kéo dài"

Thường có khoảng 3% trẻ từ 3 đến 6 tháng tuổi có thể sẽ rên hay hét to lên sau khi tiêm phòng chừng 6 - 10 tiếng đồng hồ. Đây cũng là những phản ứng không mong muốn khi tiêm phòng ở trẻ do ảnh hưởng của thuốc lên thần kinh, không có biến chứng gì nguy hiểm. Tình trạng này thường không cần can thiệp nhưng nếu gia đình quá bất an thì bác sĩ sẽ cho trẻ dùng thuốc an thần để làm bạn yên tâm

Tai biến thần kinh

Sau khi tiêm phòng bệnh ho gà trẻ có thể có biểu hiện bị co giật và sốt cao. Đây được xem là biểu hiện đáng lo ngại của tai biến thần kinh do thuốc gây ra. Cơn co giật thường xuất hiện không ổn định, thường từ 30 phút đến 30 ngày sau khi tiêm.

Tỷ lệ trẻ bị tai biến thần kinh là 6/1.000 và thường rơi vào những trẻ đã xuất hiện các cơn co giật trước đó. Một số rất ít trẻ có tiền sử co giật cũng có thể bị mắc bệnh não khi tiêm phòng ho gà. Những triệu chứng thường thấy như hôn mê, nôn ói, co giật... và có để lại di chứng sau này. Thực tế, tỷ lệ trẻ tai biến thần kinh não là 1/ 1.000.000 trường hợp. Đây là một trong những phản ứng không mong muốn khi tiêm phòng ở trẻ có tính nghiêm trọng mà mẹ hết sức lưu ý.

Viêm hạch

Vắc xin phòng lao (BCG) có thể gây ra nổi hạch ở nách ở một số trẻ. Hạch sẽ xuất hiện sau khoảng 3 đến 5 tuần sau khi tiêm, dạng hạch hóa mủ hay chỉ là hạch bình thường.

Nổi hạch bình thường sẽ to bằng hạt đậu phộng, cộm cứng, không có mủ, sưng kéo dài trong một tháng sau đó tự biến mất. Có 6-12% trẻ bị sưng hạch dạng này và hạch không gây ra đau đớn hay biến chứng gì.

Hạch mủ thì sưng to dần, kích thước bất thường có khi bằng một trái chanh, mềm nhũn vì có mủ ở bên trong. Hạch khi phát triển hết cỡ thì tự vỡ chảy mủ, vệ sinh sạch sẽ thì tự khỏi. Một số trường hợp bất thường cần phải can thiệp mổ lấy mủ và vệ sinh để lành lại. Theo thống kê, chỉ có khoảng 0,1 đến 4,3 % trẻ tiêm phòng lao có nguy cơ mắc triệu chứng này.

Phản ứng nổi hạch sau khi tiêm phòng không gây giảm tác dụng phòng ngừa của thuốc. Nếu trẻ bị nổi hạch cũng sẽ phát triển bình thường. Tuy nhiên, trẻ có thể gặp biến chứng khi tiêm phòng một số loại vắc xin khác như sởi.

Phản ứng toàn thân

Sốt là phản ứng toàn thân hay gặp nhất. Trong thời gian vài giờ hoặc 1 ngày sau khi tiêm phòng trẻ có thể bị sốt nhẹ hoặc sốt cao trên 39 độ C. Trẻ khó chịu trong người và quấy khóc, vật vã và có thể cảm thấy nhức đầu. Một số vắc xin dễ gây ra phản ứng sốt là thương hàn, ho gà.

Một số vắc xin phòng bệnh như sởi và quai bị thì trẻ có thể bị sốt sau 5 đến 12 ngày sau tiêm.

Thường các triệu chứng sốt ở trẻ đều tự khỏi sau khoảng 2 ngày. Trong trường hợp trẻ sốt quá cao thì mới cần dùng thuốc hạ nhiệt cho trẻ.

Xem thêm:

• Lưu lại ngay 5 địa chỉ tiêm phòng cho trẻ tại Hà Nội
• Tiêm phòng vắc-xin từ trong tử cung phòng bệnh lây nhiễm ở trẻ sơ sinh
• Làm sao tiêm phòng ít gây đau đớn cho bé?