Nguy cơ xơ gan, ung thư gan do viêm gan siêu vi B, phòng ngừa thế nào?

Viêm gan siêu vi B là bệnh gây ra do nhiễm loại virus gây viêm gan týp B (Hepatitis B Virus viết tắt là HBV). Virus này tấn công và hủy hoại lá gan có thể gây viêm gan cấp tính và mãn tính. Bệnh có thể dẫn đến xơ gan, ung thư gan nếu không được điều trị kịp thời.

Bệnh viêm gan siêu vi B được xem là một vấn đề sức khỏe toàn cầu và là một trong các bệnh về gan nguy hiểm nhất. Bệnh gây ra do virus gây viêm gan type B (HBV) và được mệnh danh là kẻ giết người thầm lặng.

Trên thế giới hiện nay, ước tính có khoảng 2 tỷ người đã và đang bị nhiễm HBV. Hàng năm, theo thống kê có gần 1 triệu người chết do những bệnh lý liên quan đến nhiễm HBV mãn tính như xơ gan, ung thư gan.

Virus HBV có tỉ lệ gây lây nhiễm gấp 100 lần so với HIV, là yếu tố gây ung thư đứng hàng thứ 2 chỉ sau thuốc lá, và là nguyên nhân gây ra 60 - 80% trường hợp ung thư gan nguyên phát cũng như 50% trường hợp xơ gan ở người

HBV là loại virus sống rất dai; chúng thậm chí có thể sống trong máu khô nhiều ngày. Chính vì vậy, bạn sẽ rất dễ bị nhiễm HBV nếu bạn tiếp xúc trực tiếp với máu hoặc dịch tiết của cơ thể người bệnh với một tình trạng vết thương ở da hoặc niêm mạc.

3 hình thức lây nhiễm HBV thường găp là:

• Lây nhiễm trực tiếp từ mẹ sang con (hay còn gọi là lây nhiễm theo chiều dọc): Người mẹ mắc bệnh viêm gan siêu vi B có thể lây cho thai nhi với tỉ lệ lên đến 90% nếu như bé không được tiêm huyết thanh trong vòng 24 giờ đầu sau sinh.
• Lây nhiễm qua đường máu và các vật phẩm của máu: Máu và vật phẩm của máu là yếu tố lây nhiễm quan trọng nhất vì có trữ lượng HBV cao. Virus HBV có thể lây qua các trường hợp như truyền máu, phẫu thuật, sử dụng chung kim tiêm (tiêm chích ma túy). Ngoài ra, dùng chung dao cạo râu, bàn chải đánh răng với người bệnh cũng có khả năng mắc bệnh cao.
• Đường tình dục: HBV được tìm thấy trong tinh dịch và dịch âm đạo với nồng độ thấp hơn so với trong huyết tương khoảng 100 lần. Tuy vậy, các hành vi quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp an toàn cũng rất dễ bị lây nhiễm.

Nghiên cứu cho thấy trong nước bọt, mồ hôi, nước tiểu, phân, ...của người bệnh cũng có chứa loại virus này nhưng với nồng độ rất thấp, do đó khả năng lây nhiễm qua các dịch này là không cao.

Nguy cơ mắc bệnh càng tăng nếu có thêm các yếu tố sau:

• Quan hệ tình dục với người mắc bệnh bệnh viêm gan B mà không dùng biện pháp bảo vệ an toàn
• Dùng chung kim tiêm;
• Quan hệ đồng tính nam;
• Mẹ mắc bệnh viêm gan B
• Công việc phải tiếp xúc nhiều với máu và dịch tiết của người bệnh;
• Du lịch đến những vùng có tỷ lệ người mắc viêm gan siêu vi B cao như Châu Phi, Trung và Đông Nam Á, Đông Âu.

Viêm gan siêu vi B có hai dạng:

Viêm gan siêu vi B cấp

Được định nghĩa khi các biểu hiện triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng và sự tồn tại của virus diễn ra và kết thúc trong vòng 6 tháng kể từ khi phơi nhiễm với virus. một số trường hợp bệnh có thể dẫn đến viêm gan B mãn tính;

Viêm gan siêu vi B mãn

Các biểu hiện triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng và sự tồn tại của virus diễn ra và kéo dài trong 6 tháng hoặc lâu hơn thì được coi là mắc bệnh viêm gan B mãn tính, lúc này virus không bị đào thải mà tiếp tục sống trong cơ thể bệnh nhân.

Giai đoạn cấp tính

Bệnh nhân có thể biểu hiện các triệu chứng như: sốt nhẹ, mệt mỏi, chán ăn, đau vùng gan, nổi mề đay, phát ban, viêm khớp. Sau đó có thể diễn tiến đến vàng da, vàng mắt, gan to gây đau.... nếu bệnh diễn tiến nặng có thể dẫn đến suy gan cấp biểu hiện: rối loạn đông máu (xuất huyết da niêm, xuất huyết tiêu hóa, hôn mê).

Thông thường các triệu chứng sẽ giảm dần trong 1-2 tháng. Một số bệnh nhân có thể bị vàng da kéo dài nhưng không quá 6 tháng.

Giai đoạn mãn tính

Thường không có triệu chứng lâm sàng rõ rệt, bệnh nhân có thể có các biểu hiện: mệt mỏi, ăn uống kém, vàng da niêm nhẹ... hoặc không biểu hiện triệu chứng. Nhưng sau nhiều năm bệnh nhân có thể xuất hiện các triệu chứng của xơ gan: phù chân, báng bụng, xuất huyết da niêm bất thường.... hoặc diễn tiến thành ung thư gan.

Ngay sau khi bị phơi nhiễm virus viêm gan B Bạn nên gặp bác sĩ để được tiêm huyết thanh miễn dịch bệnh viêm gan B. Tiêm huyết thanh trong vòng 12 tiếng sau khi phơi nhiễm có thể giúp bạn tránh khỏi sự xâm nhập của virus viêm gan B. Nếu không được tiêm huyết thanh kịp thời bạn có thể bị nhiễm HBV.

Các phương pháp điều trị bệnh :

Giai đoạn cấp tính

• Giai đoạn này nếu triệu chứng nhẹ, bạn có thể không cần chữa trị, bệnh có thể tự khỏi. Và trong khoảng thời gian này, bạn nên tránh tiếp xúc thân mật với người khác, và nên có chế độ ăn nên cung cấp đủ calo, chất dinh dưỡng và nước cho cơ thể.
• Ngoài ra, trong vòng 2 tuần từ bị nhiễm bệnh, cần phải tiêm huyết thanh kháng virus cho những người có quan hệ mật thiết với người bệnh.

Giai đoạn mãn tính

Mục đích điều trị giai đoạn này là làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về gan như xơ gan, ung thư gan và ngăn chặn khả năng lây lan cho người khác. Các phương pháp điều trị bao gồm:

• Sử dụng thuốc kháng virus: có thể giúp chống lại virus viêm gan B và làm chậm khả năng gây tổn thương cho gan của chúng.
• Interferon alfa-2b (Intron A): Loại thuốc này chủ yếu được sử dụng cho người trẻ tuổi không muốn trải qua quá trình điều trị lâu dài, hoặc phụ nữ muốn mang thai.
• Ghép gan: trường hợp gan đã bị hủy hoại quá nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề nghị phương pháp này để cắt bỏ phần gan bị hủy hoại và thay bằng gan khỏe mạnh của người hiến tặng.

Để hạn chế diễn tiến của bệnh, bạn nên:

• Luôn sinh hoạt tình dục an toàn: Dùng bao cao su khi quan hệ tình dục
• Chủng ngừa viêm gan B cho bạn và những người thân của bạn.
• Không dùng chung bàn chải, dao cạo râu,hoặc dụng cụ có thể đã tiếp xúc với máu hoặc dịch tiết của người khác.
• Băng ngay các vết thương tránh tiếp xúc với máu của người khác.
• Không chạm vào máu hoặc dịch tiết của bất kỳ người nào mà không dùng dụng cụ bảo hộ
• Đảm bảo trẻ em có mẹ mắc bệnh khi sinh ra đều được chủng ngừa ngay, và được điều trị bằng globulin miễn dịch viêm gan B (HBIG). Đây là các chất có chứa các kháng thể của virus viêm gan B để giúp ngừa bệnh.

Viêm gan siêu vi B là một bệnh gây ra do virus HBV. một virus được mệnh danh là “kẻ giết người thầm lặng”. Bệnh có thể diễn tiến thành xơ gan và ung thư gan nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Do đó, việc chủng ngừa virus gây bệnh là một biện pháp phòng ngừa bệnh quan trọng. Hãy đến gặp các bác sĩ nếu bạn đang có vấn đề về bệnh hoặc các dấu hiệu nghi ngờ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Xem thêm:

• Xét nghiệm viêm gan B bao lâu có kết quả
• Cách phòng tránh viêm gan siêu vi B trước và trong thai kì?