Nếu thuộc nhóm người sau, bạn có đầy đủ nguy cơ mắc polyp trực tràng

Polyp trực tràng, còn được gọi là polyp đại tràng, là sự tăng trưởng bất thường xuất hiện trên bề mặt phía trong của đại tràng. Đại tràng, hoặc ruột già, là một ống rỗng dài ở dưới cùng của đường tiêu hóa. Nó là nơi mà cơ thể sản xuất và lưu trữ phân.

Không phải tất cả các polyp trực tràng đều giống nhau. Có hai loại chính:

Tăng sản

Loại này không có khả năng trở thành ung thư.

U tuyến

Hầu hết ung thư ruột kết phát triển từ loại này, mặc dù không phải tất cả các u tuyến sẽ có hại. Các u tuyến cũng sẽ phát triển rất khác nhau.. Các bác sĩ chia chúng thành các loại dựa trên mô hình tăng trưởng của chúng:

• U tuyến hình ống
• U tuyến nhung mao
• U tuyến phẳng
• U tuyến răng cưa

Nói chung, u tuyến càng lớn thì càng dễ bị ung thư.

Nguyên nhân của Polyp trực tràng

Các bác sĩ không biết nguyên nhân chính xác của polyp trực tràng, nhưng polyp xảy ra là do sự phát triển mô bất thường.

Cơ thể định kỳ phát triển các tế bào khỏe mạnh mới để thay thế các tế bào cũ bị hư hỏng hoặc không còn cần thiết. Sự tăng trưởng và phân chia của các tế bào mới thường tuân theo quy luật. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, các tế bào mới phát triển và phân chia quán nhanh. Sự tăng trưởng vượt mức này khiến polyp hình thành. Các polyp có thể phát triển ở bất kỳ khu vực nào của đại tràng.

Ai có nguy cơ cao bị polyp trực tràng?

Mặc dù chưa tìm ra nguyên nhân cụ thể của polyp trực tràng, nhưng có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ phát triển polyp trực tràng. Những yếu tố rủi ro này bao gồm:

• Trên 50 tuổi
• Thừa cân
• Có tiền sử gia đình mắc bệnh polyp hoặc ung thư ruột kết
• Đã có polyp trong quá khứ
• Bị ung thư buồng trứng hoặc ung thư tử cung trước tuổi 50
• Có tình trạng viêm ảnh hưởng đến ruột kết, chẳng hạn như bệnh Crohn hay viêm loét đại tràng
• Bị tiểu đường tuýp 2 không kiểm soát
• Bị rối loạn di truyền, chẳng hạn như hội chứng Lynch hoặc hội chứng Gardner

Các hành vi lối sống có thể đóng góp vào sự phát triển của polyp trực tràng bao gồm:

• Hút thuốc
• Uống rượu thường xuyên
• Có lối sống ít vận động
• Ăn chế độ ăn nhiều chất béo

Bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh polyp trực tràng nếu bạn thay đổi lối sống để từ bỏ những hành vi này. Thường xuyên dùng aspirin liều thấp và bổ sung thêm canxi vào chế độ ăn uống của bạn cũng có thể giúp ngăn ngừa polyp. Bác sĩ có thể có những đề nghị khác để giảm nguy cơ mắc bệnh của bạn.

Các triệu chứng của polyp trực tràng

Thông thường polyp trực tràng không có triệu chứng, đó là lý do tại sao bác sĩ khuyên bạn nên kiểm tra thường xuyên. Hầu hết các polyp không có triệu chứng và thường được tìm thấy tình cờ khi nội soi hoặc chụp x quang ruột.

Trong một số trường hợp, bạn có thể gặp các triệu chứng sau:

• Chảy máu trực tràng
• Máu trong phân
• Táo bón, tiêu chảy hoặc phân kéo dải
• Đau hoặc tắc nghẽn trực tràng
• Chuột rút hoặc đau bụng
• Buồn nôn và ói mửa

Chẩn đoán polyp trực tràng

Polyp có thể được chẩn đoán bằng một số phương pháp kiểm tra. Những xét nghiệm này có thể bao gồm:

• Nội soi đại tràng. Trong thủ thuật này, một máy ảnh được gắn vào một ống mỏng, linh hoạt được luồn qua hậu môn. Điều này cho phép bác sĩ quan sát phía trong trực tràng và đại tràng. Nếu tìm thấy polyp, bác sĩ có thể loại bỏ nó ngay lập tức hoặc lấy mẫu mô để phân tích.
• Soi đại tràng sigma. Phương pháp sàng lọc này tương tự như nội soi, nhưng nó chỉ có thể được sử dụng để quan sát trực tràng và đại tràng dưới. Nó có thể được sử dụng để lấy sinh thiết hoặc lấy mẫu mô. Nếu bác sĩ phát hiện một polyp, bạn sẽ cần lên lịch nội soi để loại bỏ nó.
• Chụp X quang sử dụng thuốc xổ bari. Đối với xét nghiệm này, bác sĩ tiêm barium lỏng vào trực tràng và sau đó sử dụng tia X đặc biệt để chụp ảnh đại tràng. Barium làm cho đại tràng xuất hiện màu trắng trong hình ảnh. Vì polyp có màu tối, chúng có thể dễ dàng được nhận biết trên nền màu trắng.
• Chụp cắt lớp CT. Thủ tục này sử dụng CT scan để ghi lại hình ảnh của đại tràng và trực tràng. Sau khi quét, một máy tính kết hợp hình ảnh của đại tràng và trực tràng để tạo ra cả chế độ xem 2 và 3 chiều của khu vực. Nội soi CT có thể hiển thị các mô sưng, khối, loét và polyp.
• Kiểm tra phân. Bác sĩ sẽ cung cấp cho bạn một bộ xét nghiệm và hướng dẫn thu mẫu phân. Bạn sẽ trả lại mẫu để phân tích, đặc biệt là để kiểm tra chảy máu vi thể. Xét nghiệm này sẽ kiểm tra xem bạn có máu trong phân hay không vì đó có thể là dấu hiệu của polyp.

Điều trị polyp trực tràng

Không có cách nào để xác định chính xác liệu polyp trực tràng có trở thành ung thư hay không, vì vậy bác sĩ sẽ đề nghị loại bỏ tất cả các polyp được phát hiện. Bác sĩ có thể sẽ loại bỏ polyp của bạn trong khi nội soi. Các polyp sau đó được kiểm tra dưới kính hiển vi để xem nó là loại polyp nào và có tế bào ung thư hay không. Polyp thường được loại bỏ đơn giản mà không cần tới phẫu thuật.

Tuy nhiên, bạn có thể cần phẫu thuật để loại bỏ các polyp nếu chúng lớn và không thể loại bỏ trong quá trình nội soi. Trong hầu hết các trường hợp, việc này có thể được thực hiện bằng phẫu thuật nội soi. Ống nội soi là một ống dài, mỏng với ánh sáng cường độ cao và camera độ phân giải cao ở phía trước. Các dụng cụ được đưa vào thông qua một vết mổ ở bụng. Khi bác sĩ phẫu thuật có hình ảnh về trực tràng, họ sẽ loại bỏ các polyp bằng một công cụ đặc biệt. Sau đó polyp sẽ được kiểm tra để tìm tế bào ung thư.

Phòng tránh polyp trực tràng

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh như ăn nhiều trái cây, rau, ngũ cốc và thịt nạc có thể giúp ngăn ngừa sự phát triển của polyp trực tràng. Bạn cũng có thể ngăn ngừa polyp bằng cách tăng lượng vitamin D và canxi trong bữa ăn. Thực phẩm giàu vitamin D và canxi bao gồm:

• Bông cải xanh
• Sữa chua
• Sữa
• Phô mai
• Trứng
• Gan
• Cá

Bạn cũng có thể giảm nguy cơ mắc bệnh polyp trực tràng bằng cách giảm lượng thức ăn giàu chất béo, thịt đỏ và thực phẩm chế biến sẵn. Bỏ hút thuốc và tập thể dục thường xuyên cũng là những bước quan trọng để ngăn ngừa sự phát triển của polyp trực tràng.

Xem thêm:

• Polyp trực tràng có nguy hiểm không?
• Cắt polyp trực tràng ở đâu?
• Cắt polyp đại tràng có đau không?