Nên tiêm phòng vắc xin sởi cho bé 9 tháng tuổi hay bé 18 tháng tuổi?

Những lưu ý quan trọng nhất về bệnh sởi và vắc xin tiêm phòng sởi

Sởi là một loại bệnh truyền nhiễm do vi rút sởi gây ra. Cho đến nay, nhiễm sởi là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh lây lan qua đường hô hấp do ho, hắt hơi, tiếp xúc gần với người bị nhiễm hoặc dịch tiết mũi họng.

Triệu chứng ban đầu của các bé khi mắc bệnh sởi là sốt cao, ho, hắt hơi. Sau đó trẻ bị phát ban sẩn, mịn như nhung, ban mọc theo thứ tự từ đầu, cổ, thân mình rồi đến tay, chân.

Bệnh thường gặp ở trẻ trên 9 tháng tuổi vì trẻ em dưới 9 tháng tuổi có miễn dịch được mẹ truyền cho từ đó trẻ có khả năng tự bảo vệ khỏi vi rút sởi. Với những trẻ trên 9 tháng tuổi mắc sởi, do sức đề kháng của cơ thể suy giảm nên trẻ thường gặp các biến chứng như viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, mờ hoặc loét giác mạc. Trong đó biến chứng hay gặp nhất là viêm tai giữa, xảy ra ở 1/10 số trẻ em mắc bệnh sởi.

Cách tốt nhất để phòng bệnh hiện nay là tiêm phòng vắc xin cho trẻ. Theo chương trình tiêm chủng mở rộng, bé được tiêm phòng vắc xin sởi mũi thứ nhất khi 9 tháng tuổi và mũi thứ hai khi bé 18 tháng tuổi.

Ở Việt Nam hiện nay có 2 loại vắc xin tiêm phòng sởi được áp dụng ở trẻ em:

• Dạng vắc xin đơn: Là loại vắc xin phòng ngừa bệnh sởi, được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng tiêm phòng sởi cho bé 9 tháng tuổi, và tiêm nhắc lại sau 4 năm.
• Dạng vắc xin phối hợp: Vắc xin sởi – rubella phòng ngừa được 2 bệnh sởi và rubella, vắc xin sởi – quai bị - rubella phòng ngừa được cả 3 bệnh. Vắc xin này được tiêm một mũi duy nhất khi bé 18 tháng tuổi. Đó cũng chính là lý do ba mẹ thường phân vân không biết có nên tiêm phòng sởi cho bé 9 tháng tuổi hay đợi đến 18 tháng tuổi tiêm mũi vắc xin phối hợp phòng được nhiều bệnh.

Theo ý kiến của các chuyên gia, vắc xin ngừa sởi cần được tiêm 2 mũi để có tác dụng phòng ngừa tốt nhất. Để tiêm đủ 2 mũi vắc xin ngừa sởi cho trẻ, ba mẹ có thể kết hợp tiêm phòng sởi cho bé 9 tháng tuổi và đợi đến khi bé 18 tháng thì tiêm thêm một mũi vắc xin phối hợp.

Sốt, phát ban và những tác dụng phụ thường gặp sau khi tiêm phòng sởi

Nhìn chung, vắc xin sởi được đánh giá là an toàn. Các phản ứng sau khi tiêm phòng thường nhẹ, có thể có các biểu hiện như: sốt (5-15%), phát ban (5%), sưng, nóng, đỏ, đau tại chỗ tiêm... Hầu hết những tác dụng phụ này sẽ mất trong khoảng từ 1-2 ngày mà không cần phải điều trị gì.

Phản ứng nghiêm trọng xảy ra sau tiêm phòng vắc xin sởi là rất hiếm gặp. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn tiêm chủng, ba mẹ cần để trẻ ở lại điểm tiêm trong vòng 30 phút sau tiêm tại điểm tiêm để các cán bộ y tế theo dõi và xử trí kịp thời.

Tại sao nên tiêm phòng vắc xin sởi khi bé 9 tháng tuổi và mũi tiếp theo khi bé trên 18 tháng tuổi?

Nhiều nghiên cứu trên thế giới chỉ ra rằng chỉ có khoảng 85% trẻ được tiêm vắc xin có đáp ứng miễn dịch nếu tiêm vắc xin sởi cho bé lúc 9 tháng tuổi, 15% số trẻ không có đáp ứng miễn dịch do các yếu tố như miễn dịch do mẹ truyền còn tồn lưu, tình trạng sức khỏe của bé hay chất lượng khi bảo quản vắc xin...

Mũi thứ vắc xin sởi được tiêm cho bé trên 18 tháng tuổi là cơ hội thứ hai tạo miễn dịch cho các bé chưa có đáp ứng miễn dịch sau tiêm mũi thứ nhất. Từ đó tỷ lệ trẻ có miễn dịch trong cộng đồng tăng lên trên 95%.

Chỉ tiêm vắc xin sởi cho trẻ dưới 9 tháng tuổi khi có chỉ đạo của chương trình Tiêm chủng mở rộng trong trường hợp cần thiết như ở những vùng có nguy cơ hoặc khi có dịch. Do mũi tiêm trước 9 tháng tuổi không được tính là 1 mũi vắc xin nên tất cả các bé được tiêm vắc xin sởi trước 9 tháng tuổi cần được tiêm ngay vắc xin khi đủ 9 tháng tuổi. Những bé trên 18 tháng tuổi chưa tiêm đủ hai mũi vắc xin sởi ba mẹ cần đưa bé đi tiêm đủ mũi càng sớm càng tốt.

Như vậy, nên tiêm phòng vắc xin sởi cho bé 9 tháng tuổi hay bé trên 18 tháng tuổi, câu trả lời ở đây là nên tiêm cả 2 mũi để bảo vệ sức khoẻ cho các bé đồng thời bé sẽ có hệ miễn dịch tốt nhất.

Xem thêm:

• Sởi tiêm mấy mũi là đúng quy trình tiêm phòng
• Trẻ đã tiêm phòng sởi liệu có bị lại không?
• Trẻ bị sổ mũi có tiêm phòng sởi được không?