Mùa hè người cao tuổi tăng huyết áp nên lưu ý những điều gì?

Thời tiết mùa hè nóng bức không chỉ khiến người cao tuổi cảm thấy khó chịu mà còn có thể có những tác động tai hại đến sức khỏe người cao tuổi. Trong đó, tăng huyết áp ở người cao tuổi là một trong những bệnh khá phổ biến bị ảnh hưởng bởi thời tiết nắng nóng của mùa hè. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn đọc thông tin về bệnh cao huyết áp ở người cao tuổi, tác động của nhiệt độ cao mùa hè đến bệnh cũng như những lưu ý ở người cao tuổi khi bị tăng huyết áp.

Theo PGS.TS Hồ Thị Kim Thanh, Trưởng khoa Nội tiết - Cơ xương khớp của Bệnh viện Lão khoa Trung ương) thì tăng huyết áp chiếm khoảng 20-25% ở người trưởng thành. Con số này tăng lên đến hơn 50% ở người lớn tuổi (từ 60 tuổi trở lên). Nghiên cứu của Bệnh viện Lão khoa Trung ương cho thấy tỷ lệ tăng huyết áp ở người cao tuổi rơi vào khoảng 55 – 60%, nghĩa là cứ hai người cao tuổi sẽ có một người bị mắc bệnh tăng huyết áp.

PGS.TS Hồ Thị Kim Thanh cũng cho biết có những người cao tuổi bị huyết áp cao nhưng hầu như lại không có biểu hiện, triệu chứng gì. Chính vì vậy mà người ta gọi tăng huyết áp là "kẻ giết người thầm lặng". Bệnh tăng huyết áp có thể diễn biến 5 – 10 năm chưa có biểu hiện gì nhưng thực sự thì đã gây ra những tác động xấu trong cơ thể người bệnh. Bệnh này tuy không lây nhiễm nhưng rất nguy hiểm và là bệnh "đồng hành" cùng người cao tuổi khi có đến 90% không có nguyên nhân, nghĩa là tiên phát. Do đó, người cao tuổi cần phải học cách chung sống hòa bình với bệnh này.

Trước khi tìm hiểu về những lưu ý ở người cao tuổi khi bị tăng huyết áp thì chúng ta sẽ cùng xem những tác động của nắng nóng đến sự thay đổi huyết áp ở người cao tuổi.

Theo các chuyên gia đánh giá thì nhiệt độ môi trường là một trong những yếu tố ngoại cảnh tác động đến sự thay đổi huyết áp của người cao tuổi nghiêm trọng. Do đó, khi thời tiết nắng nóng mùa hè sẽ rất nguy hiểm với người mắc căn bệnh này. BS Trương Quang Anh Vũ, Bệnh viện Thống nhất, TPHCM cho biết nhiệt độ cao có thể làm huyết áp tăng hay giảm khó kiểm soát hơn.

Cụ thể, nhiệt độ cao vừa khiến thân nhiệt người bệnh tăng, kích thích tim đập nhanh, làm tăng huyết áp. Nhưng nhiệt độ cao cũng có thể khiến cơ thể người bệnh phản ứng bằng cách giãn mạch và tăng xuất tiết mồ hôi để làm giảm thân nhiệt. Điều này khiến cơ thể bệnh nhân bị mất nước, làm giảm thể tích tuần hoàn. Do đó, nếu người cao tuổi không kịp thời uống bù đủ nước thì có thể dẫn đến những tình huống nguy hiểm như trụy mạch hay tụt huyết áp, thậm chí là đột quỵ.

Ngoài ra, trong trời nắng nóng thì nhiều người thường lười vận động cũng như ít ra ngoài mà có xu hướng ngồi trong phòng điều hòa với nhiệt độ thấp nhiều hơn. Việc này rất nguy hiểm vì điều này có thể gây co mạch đột ngột, làm tăng huyết áp trong cơ thể người bệnh. Hơn nữa, người cao tuổi thường hay bị mất ngủ vào ban đêm, đặc biệt là khi thời tiết nóng nực nên càng dễ bị bứt rứt, khó chịu và mất ngủ dẫn đến hiện tượng ban đêm huyết áp tăng làm hại tim mạch. Nếu tình trạng này kéo dài thì rất dễ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm về tim mạch như đau tim, nhồi máu cơ tim....

Dưới đây là những lưu ý ở người cao tuổi khi bị tăng huyết áp:

Theo GS.TS Lê Đức Hinh, nguyên Chủ tịch Hội Thần kinh học Việt Nam, những người bị tăng huyết áp mà nhất là người cao tuổi cần dùng thuốc kiểm soát huyết áp đều đặn. Trong điều kiện thời tiết nắng nóng thì những người cao tuổi đang dùng thuốc điều trị tăng huyết áp không nên hoạt động nhiều ngoài trời nắng để tránh bị giãn mạch quá mức dẫn đến tụt huyết áp.

Ngoài ra, người cao tuổi bị tăng huyết áp cũng cần lưu ý tránh gây ra thay đổi thân nhiệt đột ngột như liên tục ra vào giữa phòng máy lạnh nhiệt độ quá thấp và không gian ngoài trời nhiệt độ cao. Hơn nữa, người bệnh tăng huyết áp cũng không nên ở trong phòng điều hòa quá lâu và nhiệt độ trong phòng chỉ nên để ở mức 26 - 28 độ. Trong phòng kín thì không khí lưu thông kém nên nếu người cao tuổi bị tăng huyết áp ở lâu sẽ dễ bị những chứng bệnh do máy điều hòa gây ra như chóng mặt cũng như tim đập nhanh.

Nếu phải ra ngoài vào thời điểm nắng nóng, nhiệt độ cao thì nên mặc áo chống nắng, đội mũ, kính mát cũng như mang theo nước để uống bù nước thường xuyên nhằm bù đắp lượng nước liên tục mất do đổ mồ hôi. Ngoài ra, người cao tuổi cũng không nên vừa đi ngoài trời nóng về đã vội vàng vào phòng thật lạnh hay tắm ngay nước lạnh.

Bên cạnh đó, trong mùa hè thì người cao tuổi nên uống nước thường xuyên để cung cấp nước đều đặn cho cơ thể, không nên đợi đến khi cảm thấy khát mới uống nước. Người cao tuổi nên uống 1 cốc nước (khoảng chừng 250ml) sau khi thức dậy vào buổi sáng, 1 cốc nước trước lúc đi ngủ.

Bên cạnh những lưu ý trên, người cao tuổi bị tăng huyết áp cũng cần chú ý đến chế độ ăn bởi chế độ ăn uống cũng có tác dụng trong kiểm soát huyết áp. Những thực phẩm tốt cho người bị cao huyết áp là ngũ cốc thô, cá, gia cầm và đậu, rau quả, trái cây tươi, sữa cũng như những sản phẩm từ sữa ít béo. Người cao tuổi cũng nên hạn chế ăn thịt đỏ như thịt bò, thịt heo cũng như bánh ngọt, nước ngọt và thực phẩm chứa nhiều chất béo.

Hơn nữa,người cao tuổi bị tăng huyết áp nên duy trì thói quen tập thể dục với các bài vận động nhẹ nhàng giúp mạch máu co giãn, đàn hồi tốt cũng như tăng tính bền của thành mạch máu. Người cao tuổi nên tập luyện điều độ, phân bổ hợp lý về cường độ cũng như thời gian tập trong thời tiết mùa hè. Thời gian tập tốt nhất là khi trời mát như buổi sáng hoặc chiều tối và nên chọn những bài tập nhẹ nhàng như dưỡng sinh, thái cực quyền hay đi xe đạp chậm, đi bộ...

Xem thêm:

• Dấu hiệu cảnh báo bệnh tăng huyết áp phổi cần lưu ý
• Nguyên nhân của bệnh tăng huyết áp và cách phòng tránh
• Tăng huyết áp làm xét nghiệm gì?