Mô tả triệu chứng bệnh viêm phổi mạn tính

Bệnh viêm phổi tắc nghẽn mãn tính (hay còn gọi là COPD) là một bệnh lý đường hô hấp gây ra triệu chứng khó thở, nguyên nhân là do đường thở bị hẹp lại. Đây là bệnh lý tiến triển, tức là nó sẽ ngày càng nặng lên theo thời gian.

Theo thống kê thì trong năm 2012, đã có hơn 3 triệu người chết vì bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, tương đương với 6% tất cả các trường hợp tử vong trên toàn cầu trong năm đó.

Có hai dạng chính của bệnh viêm phổi tắc nghẽn mãn tính, có người mắc riêng lẻ, cũng có trường hợp mắc cả hai loại dưới đây:

Viêm phế quản mạn tính:

Đây là tình trạng viêm lớp niêm mạc của các ống phế quản. Các lớp lót trong các ống phế quản phổi bị sưng đỏ và chứa đầy các chất nhày. Chính các chất nhày ở trong đường thở này làm hẹp và gây khó thở cho người bệnh.

Khí phế thũng:

Phổi được tạo thành từ hơn 300 triệu các túi khí nhỏ được gọi là phế nang. Các túi khí này có khả năng co giãn, khi bạn hít vào, túi khí sẽ mở rộng như những quả bóng nhỏ. Hoạt động thở của con người thường là thụ động ( không tốn sức) lúc đó phế nang sẽ được đưa về trạng thái bình thường và trở lại kích thước ban đầu.

Trong khí phế thũng, các vách của phế nang bị tổn thương và mất đi tính co giãn. Kết quả là các túi khí không đưa khí ra dễ dàng được nữa. Khí phế thũng cũng có thể làm thu hẹp đường thở.

Sự kết hợp giữa việc phế nang không co giãn do khí phế thũng và hẹp đường thở do cả viêm phế quản tắc nghẽn và khí phế thũng, ngăn ngừa phổi đưa khí ra ngoài một cách bình thường, chính điều này đã làm cho không khí bị mắc kẹt trong phổi. Nếu không khí thường xuyên bị tắc nghẽn trong phổi cùng với việc thở gắng sức sẽ khiến cho bệnh nhân cảm thấy khó thở.

Bệnh được hình thành do sự tắc nghẽn hoặc tổn thương trong các mô phổi. Tổn thương này xảy ra khi bạn thường xuyên hít thở các chất kích thích trong một thời gian dài. Các chất kích thích bao gồm:

• Hút thuốc hoặc hít phải khói thuốc do người khác hút trong một thời gian dài. Theo các chuyên gia thì khói thuốc là là nguyên nhân gây ra 80%-90% trường hợp mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính.
• Khói hóa chất hay sương.
• Khói thải, bụi...
• Ô nhiễm không khí trong nhà ( như đốt các nhiên liệu trong quá trình sưởi ấm hoặc nấu ăn).
• Ô nhiễm không khí ngoài trời ( khói bụi từ giao thông, công trường)
• Bụi nghề nghiệp, hóa chất độc hại..
• Nhiễm trùng đường hô hấp dưới thường xuyên khi còn nhỏ.
• Ngoài ra còn một số yếu tố khác có thể gây ra hoặc làm cho bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính trở nên nghiêm trọng hơn, bao gồm phơi nhiễm môi trường và yếu tố di truyền. Một số người tuy không có phơi nhiễm nhưng vẫn bị COPD, cụ thể có những người không bao giờ hút thuốc nhưng vẫn bị COPD, còn có những người hút thuốc nhưng lại không bị COPD, các trường hợp này đã có sự ảnh hưởng của yếu tố di truyền.

Yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính:

• Những người trong độ tuổi từ 65-75.
• Những người có trình độ học vấn và thu nhập thấp.
• Những người đã ly dị, góa hoặc ly thân.
• Những người thường xuyên hút hoặc tiếp xúc với khói thuốc lá trong thời gian dài.
• Những người có tiền sử bệnh hen.

Bệnh ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống hô hấp, do vậy chúng có thể gây ra nhiều dấu hiệu khác nhau.

• Ho kéo dài. Ban đầu bệnh nhân sẽ ho vào buổi sáng, sau đó dần dần ho nhiều hơn, kéo dài liên tục cả ngày và đêm. Đây là mô tả triệu chứng bệnh viêm phổi mạn tính đặc trưng nhất
• Ho có đờm, đờm có thể màu trắng, vàng, xám hoặc xanh lá cây, đôi khi còn có thể kèm theo vệt máu. Lượng đờm lúc đầu ít, loãng, càng về sau sẽ càng đặc và khó khạc hơn.
• Bị nhiễm trùng đường hô hấp và tái đi tái lại nhiều lần ( như cúm và cảm lạnh). Đây cũng là mô tả triệu chứng bệnh viêm phổi mạn tính bạn có thể để ý để sớm phát hiện và điều trị
• Khó thở. Ban đầu chỉ thỉnh thoảng bệnh nhân mới thấy khó thở, khi bệnh tiến triển nặng thì bệnh nhân luôn cảm thấy khó thở, không di chuyển được, thở mệt mỏi đặc biệt khi gắng sức. nhiều trường hợp phải dùng mặt nạ thở oxy trường kỳ.
• Cảm giác thắt chặt ở ngực, thở khò khè. Đây là một trong những mô tả triệu chứng bệnh viêm phổi mạn tính khá đặc trưng
• Mệt mỏi, thiếu sức.
• Sốt nhẹ và ớn lạnh.

Lúc đầu, các mô tả triệu chứng bệnh viêm phổi mạn tính sẽ không rõ ràng, đôi khi là không có triệu chứng. Tuy nhiên do bệnh viêm phổi mãn tính là bệnh tiến triển, có nghĩa là các triệu chứng sẽ diễn biến từ nhẹ tới nặng theo thời gian. Các triệu chứng sẽ kéo dài và tiến triển trong nhiều năm liền, sau đó các triệu chứng sẽ ảnh hưởng đến mức độ hoạt động của bạn. Với các triệu chứng nặng không thể điều trị tại nhà, bạn cần phải nhập viện để được điều trị. Cần đến bác sĩ khám cấp cứu nếu bạn gặp các triệu chứng sau đây:

• Khó thở nặng, kể cả khi nói chuyện hay ngồi nghỉ ngơi.
• Môi hoặc móng tay chuyển sang màu xanh hoặc màu xám. Đây là một dấu hiệu cho thấy nồng độ oxy trong máu thấp.
• Người bệnh rơi vào trạng thái lơ mơ, không tỉnh táo.
• Nhịp tim tăng nhanh.
• Các triệu chứng ngày càng nặng hơn, điều trị nhưng không có hiệu quả.

• Các biến chứng về tim: bệnh có thể làm cho nhịp tim trở nên bất thường, cụ thể là có thể làm rối loạn nhịp tim và suy tim.
• Biến chứng huyết áp: bệnh có thể gây ra áp suất cao trong các mạch máu đưa đến phổi của bạn, còn gọi là tăng áp phổi.
• Nhiễm trùng hô hấp: bạn sẽ gặp cảm lạnh thường xuyên hơn, cúm hoặc thậm chí viêm phổi. Các bệnh nhiễm trùng hô hấp sẽ làm cho các triệu chứng trở nên nặng hơn hoặc gây ra tổn thương phổi nhiều hơn.

Như tên gọi của bệnh, bệnh có tính mạn tính, tức là nó tồn tại trong một thời gian dài. Các triệu chứng của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính có thể sẽ được cải thiện nếu người bệnh ngừng hút thuốc, dùng thuốc thường xuyên và tham gia phục hồi chức năng phổi.

Tuy nhiên, phổi đã bị hư hại do vậy không thể trở lại và hoạt động như bình thường được. Do vậy người bệnh sẽ cần điều trị bệnh kéo dài đến suốt đời. Hiện tượng khó thở và mệt mỏi có thể sẽ không bao giờ biến mất hoàn toàn được, nhưng người bệnh có thể học cách kiểm soát tình trạng của mình và tiếp tục sống trọn vẹn hơn.

Xem thêm:

• Triệu chứng của bệnh viêm phổi ở người lớn
• Trẻ bị ho và sốt cao có phải bị viêm phổi không?
• Tại sao khói nhang khi đốt cháy là tác nhân gây nên một số bệnh hô hấp, tim mạch?