Mách bạn cách nhận biết bệnh ung thư da qua nốt ruồi

Nguồn gốc của nốt ruồi

Nốt ruồi thường xuất hiện từ thời thơ ấu tới năm 25 tuổi. Nốt ruồi thường có màu nâu hoặc đen, có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên da, đơn độc hoặc thành cụm. Chúng thường thay đổi chậm theo thời gian. Một người bình thường có khoảng 10-40 nốt ruồi trên cơ thể.

Nguồn gốc của nốt ruồi do sự phát triển tập trung thành cụm của một số tế bào da. Những tế bào này được gọi là melanocytes, có chức năng tạo ra sắc tố mang lại màu da tự nhiên. Nốt ruồi có thể sẫm màu sau khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, trong những năm thiếu niên và trong khi mang thai.

Phân loại nốt ruồi

• Nốt ruồi bình thường là một khối u lành tính, xuất hiện ở trẻ em và thanh thiếu niên. Hầu hết các nốt ruồi loại này sẽ không bao giờ gây ra bất kỳ vấn đề nào, nhưng nếu một người có hơn 50 nốt ruồi bình thường có nguy cơ phát triển khối u ác tính.
• Nốt ruồi hắc tố bẩm sinh là những nốt ruồi có mặt từ khi sinh. xảy ra ở khoảng 1/100 người. Những nốt ruồi này có nhiều khả năng phát triển thành khối u ác tính (ung thư) hơn là những nốt ruồi xuất hiện sau khi sinh. Nên kiểm tra nốt ruồi hoặc tàn nhang nếu chúng có đường kính lớn hơn một cục tẩy bút chì hoặc có bất kỳ đặc điểm nào của khối u ác tính (xem bên dưới).

Nevi loạn sản là những nốt ruồi thường lớn hơn trung bình (lớn hơn một cục tẩy bút chì) và hình dạng không đều. Chúng có xu hướng có màu không đồng đều với các trung tâm màu nâu sẫm và các cạnh nhạt hơn, không đồng đều. Những nevi này có nhiều khả năng phát triển thành khối u ác tính. Trên thực tế, những người có từ 10 nevi loại này có nguy cơ phát triển khối u ác tính cao gấp 12 lần.

Ung thư da là gì?

Ung thư da là sự tăng trưởng không kiểm soát của các tế bào da bất thường. Nó xảy ra khi DNA bị tổn thương không được sửa chữa ở các tế bào da (thường được gây ra bởi bức xạ cực tím từ ánh nắng mặt trời hoặc tắm nắng) gây ra đột biến, hoặc khiếm khuyết di truyền, khiến các tế bào da nhân lên nhanh chóng và hình thành khối u ác tính.

Có nhiều loại u ác tính tương đương với nhiều loại ung thư da khác nhau. Các loại u hắc tố ác tính được liệt kê dưới đây:

U hắc tố nông lan rộng

Khoảng 7/10 (70%) các khối u ác tính là các khối u hắc tố lan rộng. Chúng phổ biến hơn ở những người có làn da nhợt nhạt và tàn nhang, và ít phổ biến hơn ở những người da sẫm màu.

Chúng ban đầu có xu hướng phát triển ra phía ngoài hơn là hướng vào sâu, vì vậy không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, nếu chúng phát triển xuống các lớp da sâu hơn, chúng có thể lan sang các bộ phận khác của cơ thể.

Do đó, bạn nên gặp bác sĩ nếu bạn có một nốt ruồi ngày càng lớn hơn, đặc biệt nếu nó có cạnh không đều.

U hắc tố dạng hạch

Các khối u dạng hạch là một loại u ác tính phát triển nhanh, có thể nhanh chóng phát triển xuống các lớp sâu hơn của da nếu không được loại bỏ.

Các khối u hạch thường xuất hiện dưới dạng một cục thay đổi trên da có màu từ đen tới đỏ. Chúng thường phát triển trên phần da bình thường trước đây và thường xuất hiện ở đầu và cổ, ngực hoặc lưng. Triệu chứng phổ biến là chảy máu hoặc rỉ dịch.

U hắc tố ác tính tại chỗ

Khoảng 1/10 khối u ác tính (10%) là khối u ác tính tại chỗ. Chúng thường xuất hiện ở người già, đặc biệt là những người dành nhiều thời gian ở ngoài trời. Chúng phát triển chậm trong một số năm và xuất hiện ở những khu vực thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, chẳng hạn như khuôn mặt.

Giai đoạn đầu, các khối u ác tính tại chỗ phẳng và phát triển lan rộng trong các lớp bề mặt của da. Chúng trông giống như một đốm tàn nhang nhưng thường lớn hơn, sẫm màu hơn và nổi bật hơn một đốm tàn nhang bình thường. Chúng có thể dần dần lớn hơn và có thể thay đổi hình dạng. Ở giai đoạn sau, chúng có thể phát triển xuống các lớp sâu hơn của da và có thể hình thành các cục (nốt sần).

U hắc mạc không xương

U hắc mạc không xương là một loại u ác tính hiếm gặp thường xảy ra ở lòng bàn tay và lòng bàn chân. Chúng đôi khi cũng có thể phát triển xung quanh móng tay, phổ biến nhất là móng tay cái hoặc móng chân cái.

U hắc mạc không xương là loại u ác tính phổ biến nhất ở những người có làn da tối, nhưng chúng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ người nào.

U hắc tố không melanin

U hắc tố không melanin cũng rất hiếm, chiếm khoảng 5% số lượng khối u ác tính. Chúng thường có ít hoặc không có màu, nhưng đôi khi có thể có màu hồng hoặc đỏ, hoặc có các cạnh màu nâu nhạt hoặc xám.

Nguyên nhân của ung thư da

Như vậy, bạn đã nắm được khái niệm ung thư da là gì. Vậy, nguyên nhân của căn bệnh ác tính này đến từ đâu?

Ung thư da có nguyên nhân do các tế bào da bắt đầu phát triển bất thường. Phơi nhiễm với tia cực tím (UV) từ mặt trời được cho là gây ra hầu hết các khối u ác tính, nhưng có bằng chứng cho thấy rằng một số có thể là do phơi nắng. Loại tiếp xúc với ánh nắng mặt trời gây ra khối u ác tính là phơi nhiễm mạnh đột ngột - ví dụ, trong khi đi nghỉ, dẫn đến cháy nắng.

Một số vấn đề có thể làm tăng cơ hội phát triển ung thư da, chẳng hạn như có:

• Nhiều nốt ruồi hoặc tàn nhang
• Da nhợt nhạt dễ bị bỏng
• Tóc đỏ hoặc vàng
• Một thành viên thân thiết trong gia đình bị u ác tính

Khi nào nốt ruồi là dấu hiệu của ung thư da

Phần lớn các nốt ruồi không nguy hiểm. Tuy nhiên, nốt ruồi và ung thư da có sự liên quan tới nhau.

Nếu bạn nhận thấy sự thay đổi về màu sắc, chiều cao, kích thước hoặc hình dạng của nốt ruồi, bạn nên đi khám bác sĩ da liễu để đánh giá nó. Bạn cũng nên kiểm tra nốt ruồi xem chúng chảy máu, chảy nước, ngứa hoặc trở nên đau hay không. Đặc biệt chú ý đến những vùng da thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, như tay, cánh tay, ngực, cổ, mặt, tai, chân và lưng.

Nếu một nốt ruồi không thay đổi theo thời gian, có rất ít lý do để quan tâm. Nếu bạn thấy bất kỳ dấu hiệu thay đổi nào, có một nốt ruồi mới, hoặc nếu bạn muốn xóa nốt ruồi vì lý do thẩm mỹ, hãy nói chuyện với bác sĩ da liễu.

Các đặc điểm sau đây cần xem xét khi kiểm tra nốt ruồi. Nếu nốt ruồi có bất kỳ dấu hiệu nào được liệt kê dưới đây, hãy đi khám ngay lập tức vì rất có khả năng phát triển thành ung thư:

• Không đối xứng. Một nửa nốt ruồi không khớp với nửa kia.
• Đường viền bất thường. Đường viền hoặc cạnh của nốt ruồi bị rách, mờ hoặc không đều.
• Màu sắc. Màu sắc của nốt ruồi không giống nhau hoặc có các sắc độ nâu, nâu, đen, xanh, trắng hoặc đỏ.
• Đường kính. Đường kính của nốt ruồi lớn hơn cục tẩy của bút chì.
• Sự phát triển. Nốt ruồi đang thay đổi kích thước, hình dạng hoặc màu sắc.

Chẩn đoán ung thư da

Đi khám nếu bạn nhận thấy bất kỳ thay đổi nào của nốt ruồi. Bạn sẽ được giới thiệu đến một phòng khám chuyên khoa hoặc bệnh viện nếu họ nghĩ bạn bị u ác tính.

Trong hầu hết các trường hợp, một nốt ruồi đáng ngờ sẽ được phẫu thuật cắt bỏ và kiểm tra chặt chẽ để xem nó có phải là ung thư da hay không thông qua sinh thiết. Trong trường hợp khối u ác tính, toàn bộ nốt ruồi thường được loại bỏ ngay từ đầu.

Bạn cũng có thể làm xét nghiệm để kiểm tra xem khối u ác tính có di căn đến các tuyến bạch huyết (hạch) hay không.

Điều trị ung thư da

Phương pháp điều trị chính cho khối u ác tính là phẫu thuật, mặc dù việc điều trị của bạn sẽ phụ thuộc vào hoàn cảnh.

Nếu khối u ác tính được chẩn đoán sớm và điều trị ở giai đoạn đầu, phẫu thuật thường thành công.

Nếu nốt ruồi là khối u ác tính không được chẩn đoán cho đến giai đoạn tiến triển, điều trị chủ yếu được sử dụng để làm chậm sự lây lan của ung thư và giảm các triệu chứng. Liệu pháp này thường bao gồm các loại thuốc nhắm vào những thay đổi di truyền cụ thể trong khối u ác tính, như thuốc ức chế BRAF hoặc thuốc làm tăng phản ứng miễn dịch của cơ thể đối với khối u ác tính (còn gọi là liệu pháp kiểm tra điểm).

Một khi bạn đã bị u ác tính, có khả năng nó sẽ quay trở lại. Nếu bệnh tiến triển hoặc lan rộng, nguy cơ tái phát còn cao hơn.

Nếu các bác sĩ điều trị cảm thấy có nguy cơ đáng kể khối u ác tính trở lại, bạn sẽ cần kiểm tra thường xuyên để theo dõi sức khỏe của mình. Bạn cũng sẽ được dạy cách kiểm tra da và các hạch bạch huyết để giúp phát hiện khối u ác tính nếu nó quay trở lại.

Phòng ngừa ung thư da

Ung thư da không phải lúc nào cũng có thể phòng ngừa được, nhưng bạn có thể giảm cơ hội phát triển của bệnh bằng cách tránh bị cháy nắng hoặc tiếp xúc quá lâu với ánh sáng mặt trời.

Trong những hoạt động ngoài trời, bạn cần phải thực sự cẩn thận, đặc biệt nếu bạn có làn da nhợt nhạt và nhiều nốt ruồi. Bạn có thể giúp bảo vệ bản thân khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời bằng cách sử dụng kem chống nắng và mặc quần áo hợp lý dưới ánh nắng mặt trời.

Thường xuyên kiểm tra da của bạn có thể giúp bạn phát hiện sớm và tăng cơ hội điều trị bệnh thành công.

Hãy luôn lưu ý, nốt ruồi thường không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Nhưng nốt ruồi sẽ là dấu hiệu của ung thư da nếu nó có sự thay đổi bất thường.

Xem thêm:

• Xét nghiệm ung thư da là gì và điều trị thế nào?
• Hợp chất diệt ung thư da quý giá trong loại quả rẻ như cho không
• Ung thư da gây tử vong bởi những nguyên nhân không ngờ