Liệu pháp điều trị trầm cảm ít ai biết

Quần áo giặt chồng chất. Rất nhiều cuộc gọi từ bạn bè và gia đình chưa trả lời được. Bạn không còn nhanh nhẹn nữa một thời gian rồi, và nói chung, bạn đã ngừng làm rất nhiều việc bạn từng yêu thích. Không phải vì bạn bận rộn: Mà bạn bị Trầm cảm.

Liệu pháp hành vi nhận thức, nền tảng vàng cho liệu pháp tâm lý để điều trị trầm cảm, giúp các cá nhân thay đổi những suy nghĩ tiêu cực có thể gây ra rối loạn tâm trạng. Việc thay đổi tâm lý có thể giúp bạn quay trở lại vòng quay của cuộc sống. Đây là một liệu pháp “từ trong ra ngoài”, “nó yêu cầu bệnh nhân nhớ lại và thay đổi cách họ suy nghĩ để thay đổi tâm trạng,” David Richards, chủ nhiệm công trình nghiên cứu sức khỏe tinh thần tại Đại học y khoa Exeter của Anh, giải thích trong một email.

Hiện nay, các bằng chứng mới đã tìm ra rằng một liệu pháp đơn giản được gọi là kích hoạt hành vi – có phần trùng với liệu pháp hành vi nhận thức (CBT), nhưng không chia sẻ những suy nghĩ của mình – tập trung vào từng khía cạnh – có thể mang lại hiệu quả tương tự trong việc điều trị trầm cảm. “Kích hoạt hành vi là biện pháp ‘từ ngoài vào trong’ – đó là một liệu pháp dạy cho bệnh nhân rằng việc mà họ làm có mối quan hệ với tâm trạng của họ, và vì vậy, bằng việc thay đổi cách cư xử, tâm trạng cũng có thể thay đổi theo”, Richards nói. Ông đi đầu trong nghiên cứu được công bố vào tháng 7 trên The Lancet đã tìm ra rằng các bệnh nhân trải qua liệu pháp được gọi là “kích hoạt hành vi” cũng hồi phục tốt như những người điều trị bằng CBT. Vì rất đơn giản, nên kích hoạt hành vi được các nhân viên chăm sóc sức khỏe tinh thần cung cấp cho bệnh nhân với mức chi phí thấp hơn CBT, một liệt pháp tâm lý phức tạp hơn và cần phải được đào tạo nhiều hơn trước khi điều trị cho khách hàng.

Kích hoạt hành vi bao gồm dạy cho khách hàng nhận biết được khi nào họ bắt đầu bị trầm cảm, và khi nào sự trầm cảm đó dần cô lập bản thân họ, khiến họ trở nên tiêu cực và thiếu năng động, Jonathan Kanter, một giáo sư nghiên cứu tâm lý học và là giám đốc của Trung tâm Kết nối khoa học xã hội của Đại học Washington ở Settle, giải thích. Và vì vậy – khi họ đã hiểu được vấn đề - họ học được cách để tham gia các hoạt động cụ thể về những gì họ muốn và họ cần, ông nói. Những hoạt động đó có thể từ việc dành thời gian với bạn bè hay gia đình cho đến dễ dàng làm hết mọi việc trong danh sách việc cần làm, đi đến phòng tập (tập thể dục vốn cũng được chứng minh có thể giảm các triệu chứng trầm cảm) hoặc thậm chí là bắt đầu tìm kiếm một công việc nếu bạn đang thất nghiệp. “Chìa khóa mấu chốt là để tiếp tục chuyển động, tiếp tục tiếp lên, không nản chí, không bỏ cuộc”, Kanter, người đã viết một bài bình luận về nghiên cứu đó cũng được đăng trên The Lancet, nói. “Trọng tâm của việc điều trị là biến đổi các hoạt động, một phần của liệu pháp với giá trị bản thân của bệnh nhân, và với thế giới riêng của bệnh nhân.”

Nghiên cứu của The July được Viện nghiên cứu Sức khỏe Quốc gia, Vương quốc Anh – nghiên cứu lớn nhất cho đến nay về kích hoạt hành vi và phản ánh những điều được tìm thấy từ những nghiên cứu nhỏ trước đó cũng khuyến khích dùng kích hoạt hành vi để điều trị trầm cảm. Nhưng kích hoạt hành vi lại được ứng dụng rất ít và nghiên cứu thường tập trung vào liệu pháp nhận thức.

“Kích hoạt hành vi là một liệu pháp cũ không được ưu ái như “cuộc cách mạng nhận thức”, do các nhà tâm lý học thích phương pháp đó”, Richard nói. “Chủ yếu là do thiếu sự quan tâm và nghiên cứu khiến kích hoạt hành vi không được chú ý nhiều.” Nghiên cứu về kích hoạt hành vi được công bố vào tháng 7 ngẫu nhiên phân bổ khoảng một nửa của 440 người tham gia nghiên cứu về những trường hợp rối loạn trầm cảm được điều trị bằng kích hoạt hình vi và những trường hợp khác được điều trị bằng CBT. “Bây giờ chúng tôi có đủ bằng chứng có thể giới thiệu kích hoạt hành vi hoặc CBT cho những người bị trầm cảm.” Richards nói. “Mọi người đều có thể lựa chọn”. Các nhà nghiên cứu nói về ý nghĩa quốc tế của những gì họ phát hiện ra – đặc biệt là đối với việc mở rộng điều trị trầm cảm cho nhiều người hơn, nhất là những người không được chăm sóc bởi y tế cộng động, hay những người có thu nhập thấp – trong bối cảnh tất cả các nước trên thế giới đều đang tăng cường nỗ lực kiểm soát chi phí chăm sóc sức khỏe, kể cả nước Mỹ...

“Chúng tôi có tiềm năng giúp đỡ nhiều người hơn nếu chúng tôi có các liệu pháp dễ thực hiện hơn và có hiệu quả tương tự”, Kanter nói. Hiện nay, kích hoạt hành vi chưa được sử dụng rộng rãi một cách quốc tế hóa hay ở Mỹ, so với các liệu pháp thông thường để điều trị trầm cảm – từ điều trị bằng thuốc đến phương pháp CBT. Nhưng nhiều nhà trị liệu đang được đào tạo về kích hoạt hành vi hơn, vì vậy nó cũng dần trở nên phổ biến hơn, Kanter nói.

Ông thêm liệu pháp kích hoạt hành vi vào như một sự lựa chọn cho những bệnh nhân tìm kiếm dạng điều trị tâm lý truyền thống, như CBT, quá ‘nhạy cảm’, và những người tìm kiếm một phương pháp ít rắc rối hơn. “Nó rất thực dụng; nó tập trung vào việc mục tiêu của bạn là gì – và chúng tôi làm thế nào để giúp bạn đạt được mục tiêu đó”, Kanter, người không hề tham gia giới thiệu khách hàng nhưng lại kết hợp kích hoạt hành vi trong nghiên cứu tâm lý lâm sàng của riêng mình, cho biết.

Kết hợp với chi phí thấp của nó, tính linh hoạt của phương pháp này cũng là một lý do khác khiến các chuyên gia nghĩ rằng có thể dùng nó để tiếp cận với những người không tiếp nhận phương pháp điều trị trầm cảm khác. “Có sự chênh lệch rất lớn khi thực thi biện pháp chăm sóc sức khỏe tinh thần ở vùng dân tộc thiểu số Hoa Kỳ, (và) có thêm những nghiên cứu gợi ý rằng kích hoạt hành vi là một liệu pháp phù hợp với dân tộc thiểu số.” Kanter nói.

Tuy nhiên, ông nhanh chóng nhấn mạnh rằng kích hoạt hành vi chỉ là một sự lựa chọn điều trị, và việc tìm ra một phương pháp đã được chứng minh phù hợp với từng bệnh nhân là rất quan trọng. Ông khẳng định liệu pháp này cũng hiệu quả như dùng thuốc.

Với những người đang tìm kiếm nhà trị liệu tại địa phương có cung cấp liệu pháp kích hoạt hành vi, hoặc liệu pháp hành vi tập trung vào việc thay đổi hành động để điều trị trầm cảm, Andrew Elmore, một nhà tâm lý học ở dịch vụ tư nhân tại NewYork, giáo sư tâm thần học, trợ lý phòng khám ở Trường Y Icahn, Mount Sinai, đề nghị họ đến khám ở Hiệp Hội tâm lý học Hoa Kỳ, bao gồm cả các cơ sở tại các bang và khu vực. Tổ chức APA cung cấp một công cụ tìm kiếm có thể được sử dụng để tìm bác sĩ tâm lý đặc biệt trong những trường hợp cụ thể ở một khu vực địa lý xác định, bao gồm cả trầm cảm.

“Bạn có thể giúp mọi người rất nhiều bằng cách giúp họ kiểm soát những suy nghĩ tiêu cực của mình,” Ông nói, “Nhưng nếu trầm cảm có tác động chức năng, thì nó chính là để giảm lượng hoạt động của bệnh nhân, từ đó giúp họ cảm thấy hạnh phúc hơn, trọn vẹn hơn và thêm thỏa mãn về cuộc sống – cuối cùng, bạn nên tiếp nhận liệu pháp đó để thay đổi hành vi và quay lại với những hoạt động phong phú thú vị hơn.”

Tóm lại, khi tìm kiếm một liệu pháp cho trầm cảm, các chuyên gia nhấn mạnh về việc tìm một trung tâm chăm sóc sức khỏe hay chuyên gia sức khỏe tinh thần cung cấp những liệu pháp đã được chứng mình và có lợi nhất cho các bệnh nhân. “Dù là tuân thủ theo đơn thuốc hay nhận được những lợi ích từ liệu pháp hành vi nhận thức hoặc liệu pháp kích hoạt hành vi,” Elmore nói, “cuối cùng, rõ ràng các bệnh nhân cũng sẽ tích cực để thực hiện phác đồ điều trị nếu họ tin rằng người thực hiện liệu pháp đó thực sự quan tâm đến họ và muốn giúp họ.”

Theo US News