Lạm dụng thuốc corticoid gây đục thuỷ tinh thể bạn biết điều này chưa?

Thông thường, đục thủy tinh thể là bệnh về mắt hay gặp ở người lớn tuổi. Tuy nhiên, dưới ảnh hưởng của tác dụng phụ thì corticoid gây đục thủy tinh thể ở cả những người trẻ tuổi. Thêm vào đó, một số tác dụng phụ thường gặp khác khi dùng corticoid là tăng cân, mụn trứng cá, lông và tóc mọc nhiều... Những tác dụng phụ này cơ bản có thể sẽ hết khi bạn ngưng dùng corticoid. Tuy nhiên corticoid gây đục thủy tinh thể sẽ không khỏi sau khi ngừng thuốc. Trong trường hợp bạn ngừng thuốc hoặc giảm liều lượng thì đục thủy tinh thể sẽ không nặng lên nhưng người bệnh vẫn sẽ bị đục thủy tinh thể cả đời.

Tác dụng corticoid gây đục thủy tinh thể rất phổ biến nên bất cứ ai sử dụng thuốc này cũng nên đến các cơ sở chuyên khoa mắt khám định kì.

Đục thủy tinh thể thường có 3 loại: Đục nhân, đục vỏ, đục bao sau. Trong đó phổ biến nhất là đục bao sau.

• Đục nhân: Là loại đục thủy tinh thể phát triển chậm và phổ biến ở người lớn tuổi. Khi bị đục thủy tinh thể này, mắt người bệnh sẽ có màu vàng
• Đục vỏ: Là loại phổ biến ở người mắc bệnh đái tháo đường
• Đục bao sau: Corticoid gây đục thủy tinh thể thường phổ biến là trường hợp này khi sử dụng thuốc liều cao hoặc sử dụng kéo dài. Đục bao sau là vết đục nhỏ ở biểu mô và bao trước thể thuỷ tinh mà không ảnh hưởng đến lớp vỏ. Những người bị đục thủy tinh thể bao sau thường gặp nhiều khó khăn khi nhìn những vật ở gần.

Những loại thuốc chứa corticoid có thể gây suy giảm hệ miễn dịch và giảm khả năng đề kháng của mắt. Bên cạnh đó, corticoid gây tích tụ chất glycosaminoglycan gây tăng sản xuất chất protein-TIGR (Trabercular meshowrk-Inducible Glucocortcoid Respone) dẫn tới tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể.

Tác dụng phụ corticoid gây đục thủy tinh thể thường xuất hiện sau vài tuần sử dụng với loại corticoid mạnh và sau vài tháng với loại corticoid với loại nhẹ. Những biểu hiện sớm của bệnh về mắt do đục thủy tinh thể thường không rõ ràng như không đau nhức, không đỏ mắt. Khi phát hiện có vấn đề về mắt và đi khám thì người bệnh đã ở giai đoạn thể nặng do đó bệnh nhân bắt buộc phải phẫu thuật thay thủy tinh thể để cải thiện tầm nhìn.

Do Corticoid thuộc nhóm steroid, là chất kháng viêm rất mạnh nên khi dùng đúng chỉ định sẽ đem lại kết quả tốt trong điều trị tuy nhiên lạm dụng sẽ mang lại nhiều tác dụng phụ nguy hiểm. Trong pháp đồ điều trị, nếu phải dùng thuốc này trong thời gian dài, nhất thiết phải có sự theo dõi của bác sĩ.

Người bệnh cần đến gặp ngay bác sĩ chuyên khoa mắt khi có dấu hiệu bất thường như mắt bị đỏ hoặc nhìn mờ...để tránh những hệ lụy nghiêm trọng. Đáng báo động, việc lạm dụng thuốc nhỏ mắt, có chứa thành phần corticoid tràn lan và quá dễ dàng trên thị trường như hiện nay cũng là nguyên nhân lớn khiến đục thủy tinh thể đang ngày càng trẻ hóa. Ngoài sử dụng các loại thuốc chứa corticoid để điều trị các bệnh khác với vai trò là chất kháng viêm, người bệnh không được tự ý mua thuốc nhỏ mắt chứa corticoid. Nếu bác sĩ có kê đơn bao gồm thuốc nhỏ mắt chứa corticoid thì bắt buộc phải tái khám định kì để bác sĩ đánh giá lại tình trạng bệnh và có chỉ định tiếp theo.

Hiện nay, các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm ra thuốc để ngăn ngừa đục thủy tinh thể. Tuy nhiên, một chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa (beta caroten, vitamin C và vitamin E) có thể giúp ngăn ngừa corticoid gây đục thủy tinh thể. Ngoài ra, bạn cũng nên bảo vệ mắt khi ra ngoài bằng việc đeo kính râm hoặc đội mũ rộng vành để tránh tia cực tím. Việc sử dụng một số thực phẩm chức năng có chứa các chất chống oxy hóa mạnh cũng là biện pháp giúp ngăn ngừa đục thủy tinh thể hiệu quả.

Vì tính chất nguy hiểm của thuốc, các chuyên gia khuyến cáo: Việc sử dụng thuốc corticoid dù với bất kỳ lý do gì cũng cần phải có sự theo dõi của bác sĩ. Người bệnh tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng thuốc, tránh những hậu quả đáng tiếc.

Xem thêm:

• Thuỷ tinh thể của mắt được xem như là gì?
• Việc mổ mắt cho người bị tiểu đường có nên hay không nên?
• Bệnh nhân bị đục thủy tinh thể do đái tháo đường có nên phẫu thuật không?