Hướng dẫn vệ sinh vết thương sau 2 tuần mổ dây chằng

Giai đoạn 1 (tuần 0 đến tuần thứ 2 sau khi mổ)

• Bắt buộc bệnh nhân phải mang nẹp bất động đầu gối ở tư thế duỗi (ngay cả khi nằm ngủ).
• Tập di động xương bánh chè (di chuyển lên trên, xuống dưới, sang ngang hai bên)
• Mỗi ngày nên tháo nẹp, tập động tác gấp duỗi khớp gối thụ động (nhờ người thân đỡ chân và gấp duỗi hộ), biên độ tập tăng dần (duỗi hết gối, gấp gối tối đa đến 90 độ, thực hiện ngày 3 - 4 lần). Ban đầu nên tập thụ động, sau đó chuyển dần sang tập chủ động hoặc tập chủ động có người hỗ trợ.
• Tập động tác gồng cơ đùi, cơ cẳng chân bên trong nẹp
• Nâng bổng chân có nẹp lên khỏi mặt giường, dạng sang hai bên rồi khép chân.
• Tập đi lại bằng 2 nạng, tỳ một phần trọng lượng cơ thể vào nạng và di chuyển trong tư thế chân đặt nẹp vẫn được duỗi gối tối đa.
• Băng chun, vệ sinh vết thương mổ dây chằng, chườm đá ở vùng gối trong những ngày đầu tiên sau mổ. Do vết mổ nội soi rất nhỏ nên việc vệ sinh vết thương khá đơn giản, mau lành, chủ yếu tập trung vào việc tập vận động khớp gối.

Giai đoạn 2 (tuần thứ 3 đến tuần thứ 4)

Bệnh nhân tiếp tục thực hiện động tác gấp gối tăng dần, gấp duỗi gối chủ động có sức cản, gập gối đến 12 độ ở tuần 4.

• Tập đi xe đạp tại chỗ
• Vẫn tiếp tục đi lại bằng nạng, có thể chịu hoàn toàn trọng lượng của cơ thể lên chân mổ (chân mổ vẫn đặt nẹp, duỗi thẳng gối khi chịu lực).

Giai đoạn 3 (tuần thứ 5 đến tuần thứ 6)

• Tháo bỏ nẹp gối
• Bệnh nhân vẫn tiếp tục tập luyện duỗi gập, đến tuần thứ 6 phải gập được hết gối.
• Tập nhún đùi (giống động tác xuống tấn) trong giới hạn khớp gối từ 90 - 40 độ.
• Thực hiện bước lên xuống cầu thang trong phạm vi ít bậc.
• Tập bơi lội.

Giai đoạn 4 (tuần thứ 7 đến tuần 10)

• Bệnh nhân vẫn tiếp tục thực hiện các bài tập như trên nhưng tăng dần cường độ.
• Bắt đầu chạy bước nhỏ trên mặt đường phẳng, chạy bước tới và bước lùi.

Giai đoạn 5 (tuần thứ 11 đến tuần 20)

• Tăng cường tập các bài tập như giai đoạn 4.
• Thực hiện thêm bài tập chạy tăng tốc, chạy bước sáng ngang, bước lên bước xuống cầu thang nhiều bậc.
• Thực hiện động tác đứng tấn lâu hơn.

Giai đoạn 6 (tháng thứ 5 đến tháng thứ 6)

Bắt đầu chơi các môn thể thao nhẹ nhàng vào tháng thứ 5.

Bệnh nhân có thể chơi thể thao trở lại bình thường vào tháng thứ 6 khi biên độ gối đạt được > 130 độ, chơi những môn thể thao đã được huấn luyện thành thạo trước đó, duy trì chơi 2-3 lần/tuần

Hướng dẫn vệ sinh vết thương sau 2 tuần mổ dây chằng cần lưu ý gì?

Không được bỏ nẹp

Tuyệt đối không tự ý bỏ nẹp chân khi chưa được bác sĩ điều trị cho phép. Bệnh nhân sau khi mổ dây chằng bắt buộc phải mang nẹp trong mọi sinh hoạt hằng ngày: đi, đứng và đeo cả lúc ngủ, trừ trường hợp mở ra để vệ sinh vết thương mổ dây chằng trong tư thế nghỉ ngơi tại chỗ, không ảnh hưởng đến việc phục hồi chức năng.

Không được bỏ nạng

Tuyệt đối không bỏ nạng, đặc biệt trong vòng 2 tuần đầu sau khi mổ dây chằng đầu gối trước với bất kỳ lý do nào. Nếu bệnh nhân tự ý bỏ nạng sẽ làm đầu gối sưng đau, ảnh hưởng đến toàn bộ quá trình điều trị và thời gian phục hồi.

Tuân thủ các bài tập về cường độ và mức độ cho phép

Tùy theo từng giai đoạn hồi phục mà tập luyện các động tác co đầu gối ở những cường độ khác nhau, không nên tự ý co gối quá mức ngay từ đầu, điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng liên kết của dây chằng mới được tái tạo gây lỏng dây chằng.

Hạn chế đi lại

Tất cả bệnh nhân đứt dây chằng sau mổ cần phải hạn chế đi lại nếu không thực sự cần thiết, đặc biệt là vào giai đoạn đầu nhằm tránh gây sưng gối và tránh ảnh hướng đến quá trình phục hồi chức năng sau mổ.

Tránh các tư thế nguy cơ

Trong 2.5 tháng đầu sau khi mổ dây chằng, bệnh nhân cần tránh lên xuống cầu thang hoặc lái xe 2 bánh, ngồi xổm... đây là các tư thế dễ gặp phải những tình huống bất ngờ, gây tai nạn dẫn đến đứt dây chằng vừa mới tái tạo.

Không vì sợ đau mà ngại di chuyển.

Nhiều bệnh nhân luôn mang tâm lý sợ đau, ngại đi lại, ngại đụng chạm đến vết mổ sợ vết thương lâu lành. Tuy nhiên việc chỉ nằm tại chỗ mà cử động chân sẽ ảnh hưởng đến tuần hoàn, máu có thể ngưng trệ và mô sẹo sẽ bị co rút lại. Do đó, không phải tự nhiên mà các bác sĩ hướng dẫn những độc tác tập theo từng giai đoạn hồi phục của bệnh nhân.

Không chơi thể thao

Tuyệt đối không chạy nhảy hoặc chơi thể thao trong vòng 3 tháng đầu tiên sau mổ. Thời điểm này dây chằng vẫn chưa liên kết đủ mạnh, chưa thực sự vững chắc mà vẫn đang hồi phục, bệnh nhân không được thực hiện các động tác xoay, vặn, gấp gối hoặc di chuyển nhanh.

Không tập theo các bài tập của người khác

Chỉ theo những bài tập mà bác sĩ xây dựng, không làm theo các bài tập được người khác mách lại. Nếu tập sai rất dễ ảnh hưởng xấu đến dáng đi và khả năng di chuyển sau này của bệnh nhân, đặc biệt nếu tập quen thì rất khó để sửa lại được.

Hạn chế thức khuya dậy sớm

Người bệnh sau mổ nên đảm bảo thể trạng khỏe mạnh, không nên thức khuya hay dậy quá sớm vì trong thời gian này bạn cần giữ sức khỏe trong tình trạng tốt nhằm hỗ trợ cho các bài tập cũng như giúp dây chằng được phục hồi tốt nhất có thể. Nhớ rằng thể trạng rất quan trọng trong giai đoạn này.

Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ

Trừ những thực phẩm gây dị ứng cho cơ thể, bệnh nhân không nên kiêng khem quá mức, hãy bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết để có một thể trạng khỏe mạnh, nhanh chóng hồi phục chức năng.

Xem thêm:

• Điều trị đứt dây chằng bả vai như thế nào?
• Dấu hiệu rách dây chằng trước khớp gối
• Mách bạn cách tập luyện phục hồi giãn dây chằng đầu gối nhanh nhất