Hướng dẫn mẹ dạy bé tập dùng thìa

Khi bé được khoảng 10-11 tháng tuổi, mẹ có thể bắt đầu giới thiệu thìa cho bé. Việc giới thiệu thìa lúc này hoàn toàn chỉ mang tính chất cho bé quan sát, làm quen. Ban đầu, bé thường có hành động ném vứt, cha mẹ đừng quá đáng ngạc nhiên hay phẫn nộ vì lúc này con cảm thấy chưa sẵn sàng để dùng thìa. Sau đó, bé sẽ thích ngậm thìa nhưng lại sử dụng cán thìa hoặc lòng thìa úp ngược để chơi. Hãy cứ để bé thử nghiệm và tự rút ra kinh nghiệm, tự nhận ra cách cầm thìa đúng. Quá trình khám phá và làm quen với thìa có thể mất khoảng 2-3 tháng hoặc lâu hơn tùy trẻ.

Vào khoảng 13-15 tháng, nhiều bé bắt đầu hứng thú với việc sử dụng thìa để xúc đồ ăn. Lúc này bé bắt đầu biết công dụng của chiếc thìa trong tay, tuy nhiên để sử dụng thìa thành thạo ngay mà sẽ mất kha khá thời gian vì đó là một kỹ năng thực sự rất phức tạp. Trong quá trình tập luyện, sẽ có những thời điểm bé bực bội, cáu gắt tới độ quăng thìa đi, gạt đổ thức ăn hay gào khóc. Tình trạng này xảy ra do bé cảm thấy không điều khiển được tay và thìa theo ý muốn.

Tùy vào kỹ năng của từng bé mà thời gian bé tập luyện với thìa sẽ lâu hay nhanh. Tuy nhiên phần lớn các bé sẽ sử dụng thìa thành thạo trong khoảng từ 18-24 tháng tuổi. Mẹ không nên sốt ruột, thúc giục bé và cũng không nên cáu gắt khi thấy bé lóng ngóng, bực bội. Thay vào đó, mẹ nên có những cử chỉ yêu thương, ân cần động viên và giúp đỡ trẻ. Dùng thìa khó khăn hơn tập bốc rất nhiều lần, nên hãy để cho bé có thời gian.

Mẹ nên làm gì để giúp bé?

Việc sử dụng thìa có thể chia làm 2 kỹ năng chính cơ bản là múc thức ăn lên từ bát và bẻ cổ tay để đưa thìa có thức ăn từ bát lên tới miệng chính xác.

Một số bé sẽ thích học kỹ năng múc trước khi học được kỹ năng bẻ cổ tay. Các bé này thường biết múc rất gọn và khéo trước khi biết đưa được đồ ăn vào miệng. Bé sẽ thường làm rơi vãi gần như hết thìa đồ ăn trên đường di chuyển của thìa và thường gặp khó khăn khi đưa thìa vào miệng.

Trong khi đó, một số bé khác lại thích học cách điều khiển cánh tay, cổ tay khi đang dùng thìa trước. Các con khi được cung cấp sẵn một thìa đồ ăn đã múc sẵn có thể tự đưa vào miệng rất chính xác, nhưng lại gặp nhiều khó khăn khi cố gắng tự múc thức ăn lên từ bát.

Việc mẹ cần làm là quan sát bé và nhận biết bé thuộc nhóm nào để dựa vào đó hỗ trợ bé:

- Đối với các bé thiên về kỹ năng múc, mẹ nên cho bé tập xúc thìa bằng các thức ăn dễ bám dính như cháo đặc, cơm dẻo, xôi vì những món ăn này sẽ khó bị rơi rớt trên đường di chuyển và bé sẽ dễ dàng học được cách điều chỉnh tay cho phù hợp mà không lo lắng thức ăn bị rơi ra mất. Khi bé đã học được cách điều chỉnh tay chính xác, mẹ có thể tăng độ khó cho bài tập múc của bé bằng các món dạng lỏng như canh, súp để tập luyện thêm sự khéo léo.

- Đối với các bé thiên về kỹ năng điều khiển tay, trước khi cho bé làm quen với thìa mẹ nên cho bé sử dụng dĩa với các món ăn dạng viên, miếng nhỏ. Các bé trong nhóm này có thể rất nhanh chóng biết cách xiên thức ăn vào dĩa và tự đưa lên miệng chính xác không gặp khó khăn gì. Dần dần khi bé đã khéo léo hơn, mẹ có thể thay nĩa bằng thìa, sử dụng một vài món ăn dạng sệt, dễ bám dính để giúp bé học cách múc lên gọn gàng (khoai tây nghiền, cháo đặc...).

Không có bằng chứng nào về việc liệu bé biết múc trước hay bé biết điều khiển tay trước sẽ nhanh học được cách sử dụng thìa thành thạo hơn. Việc nhanh hay chậm các kỹ năng hoàn toàn phụ thuộc vào bé, vào cơ thể, sự sẵn sàng, sự phối hợp của các bộ phận trong cơ thể bé. Việc này hoàn toàn không phải cơ sở để so sánh rằng bé thông minh hay kém cỏi hơn bạn bè cùng trăng lứa. Mỗi em bé là một cá thể phát triển độc lập và duy nhất, vì vậy mẹ hãy chỉ nên nhìn vào sự phát triển của con để điều chỉnh cho phù hợp chứ không nên so sánh với bất kỳ đứa trẻ nào khác và áp đặt lên con mình. Bởi điều này vô hình chung lại tạo áp lực cho trẻ và khiến trẻ khó chịu hơn.