Hướng dẫn cách đo huyết áp tại nhà đơn giản

Huyết áp là áp lực máu tác động lên thành động mạch. Trong thời kỳ tâm thu, huyết áp trong động mạch lên cao nhất gọi là huyết áp tối đa (hay huyết áp tâm thu). Trong thời kỳ tâm trương, huyết áp trong động mạch xuống thấp nhất gọi là huyết áp tối thiểu (hay huyết áp tâm trương).

Các chỉ số huyết áp

Các chỉ số khác

• Huyết áp trung bình là trị số mà nếu giữ nguyên giá trị không đổi trong suốt thời gian một chu kỳ tim. Người ta tính huyết áp trung bình qua tích phân các trị số huyết áp biến động trong một chu kỳ tim. Huyết áp trung bình không phải là trung bình cộng của huyết áp tối đa và huyết áp tối thiểu. Đây là chỉ số có ý nghĩa đánh giá độ lưu thông của máu đến các bộ phận trong cơ thể. Thường được sử dụng khi hồi sức cấp cứu.
• Huyết áp hiệu số là sự chênh lệch giữa huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương. Nếu huyết áp tâm thu trừ đi huyết áp tâm trương nhỏ hơn hoặc bằng 20mmHg gọi là huyết áp kẹt. Điều này rất nguy hiểm vì huyết áp kẹt thường gặp trong các trường hợp như: tràn dịch ngoài màng tim, bệnh van tim, suy tim hoặc cổ trướng,... lúc này cần đến gặp bác sĩ ngay để được xử trí kịp thời.

Yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp

• Tuổi tác: tuổi càng cao huyết áp có thể càng cao.
• Giới tính: nam giới thường có huyết áp cao hơn nữ giới.
• Vận động, luyện tập: huyết áp có thể tăng
• Tâm lý: tăng hoặc giảm( lo âu, sợ hãi, stress làm huyết áp tăng)
• Thuốc: tăng hoặc giảm( ví dụ các thuốc như: lợi tiểu, giãn mạch, chống loạn nhịp, giảm đau, gây mê, thuốc hạ áp,... sẽ làm huyết áp thay đổi).

Dụng cụ đo huyết áp và vị trí đo

Dụng cụ đo huyết áp ( hay huyết áp kế) gồm 4 loại:

• Huyết áp đồng hồ
• Huyết áp thuỷ ngân
• Huyết áp điện tử
• Huyết áp bán điện tử

Vị trí đo:

• Đo ở cánh tay
• Đo ở cổ tay
• Đo ở đùi
• Có thể đo huyết áp trong lòng động mạch.

Một số lưu ý khi đo huyết áp

• Thiết bị: kiểm tra huyết áp, ống nghe để đảm bảo dụng cụ còn sử dụng được.
• Tinh thần: nếu bạn căng thẳng mất bình tĩnh, kết quả đo huyết áp sẽ sai lệch. Do đó, bạn nên nằm hoặc ngồi nghỉ ngơi ít nhất 10-15’ trước khi đo.
• Thực hiện đúng thao tác: cách đo huyết áp phải được thực hiện đúng các bước theo hướng dẫn sử dụng của từng loại máy.
• Tư thế tay: đặt cánh tay hoặc cổ tay cao ngang tim là tư thế chính xác nhất để có được kết quả đúng bởi nếu để cao hơn hoặc thấp hơn tim thì áp lực máu sẽ thay đổi làm cho kết quả bị sai.
• Tư thế: ngồi lên ghế tựa, hai chân đặt lên sàn nhà vững chắc hoặc nằm lên giường là hai tư thế đúng nhất để đo huyết áp.
• Không ăn uống, không nói chuyện khi đo.
• Không sử dụng chất kích thích và đi vệ sinh trước khi đo
• Nên ghi lại kết quả vào sổ sau mỗi lần đo để tiện theo dõi( ngày đo, giờ đo). Một vài thiết bị nhiệt kế điện tử cũng có chức năng lưu trữ kết quả nhưng sẽ tự động xoá kết quả sau khoảng 10-15 lần đo.
• Khi ghi kết quả thì ghi dưới dạng phân số, huyết áp tối đa ghi trước, huyết áp tối thiểu ghi sau. Ví dụ: 125/80mmHg.

Với loại huyết áp đồng hồ

• Bước 1: Kiểm tra huyết áp, ống nghe. Xắn tay áo cao trên khuỷu tay.
• Bước 2: Quấn băng trên nếp gấp khuỷu tay 3-5 cm. Đặt đồng hồ đo ngang tim
• Bước 3: Khoá van, đặt ống nghe vào 2 tai, tìm động mạch và đặt màng ống nghe lên trên động mạch vừa tìm( điểm 1⁄3 trong trên nếp gấp khuỷu tay)
• Bước 4: Bóp quả bóp bơm hơi cho đến khi tai nghe không nghe thấy tiếng đập, sau đó bơm thêm 30mmHg.
• Bước 5: Mở van từ từ đồng thời quan sát đồng hồ cho đến khi nghe được tiếng đập đầu tiên, đó là huyết áp tâm thu( huyết áp tối đa) và đến khi thay đổi âm sắc hoặc tiếng đập cuối cùng, đó là huyết áp tâm trương( huyết áp tối thiểu).
• Bước 6: Ghi kết quả.

Đối với loại nhiệt kế điện tử

Thực hiện bước quấn băng trên nếp gấp khuỷu tay 3-5 cm. Sau đó ấn nút Start trên thiết bị, sau đó chờ đợi kết quả. Khi kết quả hiển thị trên màn hình, bạn ghi số lớn trước, số bé sau tương ứng cho huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương.

Trên đây là cách đo huyết áp, các bạn thấy thật đơn giản phải không? Với cách đo huyết áp này, các bạn có thể tự đo cho mình hoặc người thân để chủ động theo dõi sức khoẻ của mình.

Xem thêm:

• Cách đo huyết áp tại nhà chính xác nhất, bạn đã biết chưa?
• Huyết áp thấp gây tai biến mạch máu não như thế nào?
• Phòng ngừa huyết áp cao trong mùa lạnh