Hậu sản là gì? Chị em thường phải đối mặt với những vấn đề gì sau sinh?

Sau khi sinh, cơ thể người mẹ vẫn chưa hồi phục hoàn toàn, cộng thêm với việc phải dành nhiều thời gian chăm sóc em bé có thể khiến người mẹ càng thêm vất vả. Mệt mỏi, mất ngủ triền miên, cơ thể vẫn đang phải hồi phục,... là những lý do khiến người mẹ dễ mắc phải những bệnh hậu sản sau sinh, ảnh hưởng đến cả thể chất và tinh thần.

Tương tự với giai đoạn tiền sản, sau khi sinh cơ thể người mẹ vẫn còn rất yếu nên thường dễ mắc phải một số bệnh về thể chất và cả tinh thần, đặc biệt là trong giai đoạn ở cữ, thường là 42 ngày kể từ ngày sinh con. Các bệnh lý này được gọi chung là bệnh hậu sản sau sinh.

Nhiễm khuẩn hậu sản

Nhiễm khuẩn xuất phát từ bộ phận sinh dục và xâm nhập vào cơ thể mẹ thông qua ngõ âm đạo, cổ tử cung, các tổn thương ở bộ phận sinh dục trong quá trình sinh nở hoặc do lây nhiễm từ những dụng cụ đỡ đẻ khi sinh mổ,.... Mẹ sẽ gặp phải các trạng thái bệnh như: viêm tầng phụ và dây chằng rộng, nhiễm khuẩn tầng sinh môn, viêm tĩnh mạch, nhiễm khuẩn huyết,..., với các triệu chứng ban đầu là sốt nhẹ, chán ăn, mệt mỏi, mưng mủ nhưng khi đã trở nặng thì sẽ bị sốt rất cao, hạ huyết áp, rét run,....

Băng huyết sau sinh

Đây là một trong những bệnh hậu sản sau sinh phổ biến nhất và thường gặp trong vòng 24 giờ sau khi sinh. Đây cũng là một trong những nguyên nhân chính gây tử vong ở sản phụ nếu không được cấp cứu kịp thời.

Băng huyết thường gặp các triệu chứng như ra máu nhiều, khó cầm máu, mẹ bị mất máu nhiều gây choáng váng, huyết áp giảm nhanh chóng, da tái xanh nhợt nhạt, đổ mồ hôi, tay chân lạnh,....

Tùy vào những trường hợp cụ thể mà có sự can thiệp kịp thời của các y bác sĩ để giữ lại tính mạng của người mẹ.

Sản giật sau sinh

Biến chứng này thường xảy ra trong những ngày đầu sau khi sinh con. Dấu hiệu nhận biết của bệnh này là buồn nôn, đau đầu, co giật, phù nề,.... Nếu phát hiện những triệu chứng kể trên, bạn nên nhanh chóng đến bệnh viện để được xử lý càng sớm càng tốt để tránh gặp phải những hậu quả nghiêm trọng.

Nhiễm trùng đường tiết niệu sau sinh

Bệnh lý này xuất hiện khi các tác nhân gây bệnh xâm nhập vào đường tiểu thông qua niệu đạo, gây nhiễm trùng. Một số trường hợp vi khuẩn có thể đi đến thận gây nhiễm trùng thận.

Nhiễm trùng đường tiết niệu thường sẽ được bác sĩ chỉ định sử dụng thuốc kháng sinh để chữa trị. Trường hợp nặng có thể truyền kháng sinh qua đường tĩnh mạch. Với những mẹ đang cho con bú, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh phù hợp, có thể dùng thêm thuốc hạ sốt và thuốc giảm đau tùy vào tình trạng bệnh.

Bế sản dịch

Đây là tình trạng sản dịch bị ứ đọng trong tử cung, không thoát ra ngoài được. Nếu bị bế sản dịch mà không được can thiệp sớm, sản phụ có thể dẫn tới rối loạn đông máu, chảy máu không cầm được, rất nguy hiểm đến tính mạng.

Để phòng ngừa nguy cơ bế sản dịch, sau khi sinh, các mẹ nên kiểm tra cổ tử cung để phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường. Khi đi ngủ, mẹ không nên nằm bắt chéo chân vì có thể khiến cho sản dịch bị ứ đọng trong buồng trứng và không chảy được hết ra ngoài.

Nhiễm trùng vết mổ

Với những mẹ sinh mổ, để tránh gặp phải tình trạng nhiễm trùng vết mổ, mẹ nên tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ để vệ sinh, chăm sóc vết mổ đúng cách. Nếu vết mổ bị ngứa, bạn cũng không nên cố gãi mà hãy bôi kem dưỡng để làm dịu đi. Khi phát hiện các dấu hiệu như: đau, sưng, tấy, chảy mủ,... bạn nên nhanh chóng đến bệnh viện để được xử lý nhanh chóng, tránh biến chứng nguy hiểm.

Đau tầng sinh môn

Rạch tầng sinh môn là thủ thuật mà các mẹ phải trải qua khi sinh thường. Tầng sinh môn có nhiều mạch máu nên vết rạch tầng sinh môn rất mau lành và chỉ cần mẹ vệ sinh sạch sẽ cẩn thận là được. Trong những ngày đầu sau sinh, mẹ sẽ cảm thấy hơi đau mỗi khi đi lại hoặc vận động, nhưng đây là trạng thái hoàn toàn bình thường.

Tuy nhiên, do nằm ở vị trí nhạy cảm nên vết thương này rất dễ bị nhiễm khuẩn. Do vậy, nếu phát hiện một số triệu chứng như sưng tấy, đau nhức, phù nề, ngứa ngáy, có mùi hôi, có dịch mủ,... mẹ nên nhanh chóng đi khám.

Trĩ và táo bón sau sinh

Trĩ và táo bón có thể xuất hiện sau khi người mẹ sinh con và cả trong khi mang thai. Tình trạng này có thể trầm trọng hơn do sự tăng kích thước tử cung tạo áp lực lên tĩnh mạch bụng dưới.

Để khắc phục tình trạng này, mẹ nên sử dụng các loại thuốc mỡ, thuốc xịt theo sự chỉ định của bác sĩ, kèm theo đó là một chế độ ăn nhiều rau xanh và chất lỏng để tiêu hóa dễ hơn,... Chú ý không tự ý sử dụng các loại thuốc nhuận tràng, thuốc thụt, thuốc đạn, nhất là khi bạn có vết rạch tầng sinh môn và hay vết khâu ở vùng đáy chậu.

Ngực sưng, viêm vú, tắc tia sữa

Sau khoảng 2 - 4 ngày sau khi sinh, sữa mẹ xuất hiện có thể khiến cho ngực của mẹ trở nên to, cứng và đau. Điều này có thể khắc phục được khi bạn cho bé bú đều đặn. Ngoài ra, bạn có thể giúp cho bầu ngực thoải mái hơn bằng cách lựa chọn những chiếc áo ngực thoải mái, chườm đá lên ngực, sử dụng máy vắt sữa. Không nên tắm nước nóng vì có thể sẽ khiến tuyến sữa tiết ra nhiều sữa hơn gây khó chịu.

Nếu bị nhiễm trùng vú, bạn vẫn có thể nuôi con bằng sữa mẹ bình thường vì điều này sẽ không ảnh hưởng đến việc cho con bú. Mẹ cũng nên chú ý ăn uống đủ chất và nghỉ ngơi đầy đủ.

Tiểu, tiểu không tự chủ

Tình trạng tiểu không tự chủ sau sinh, nhất là khi cười, ho hoặc khi căng thẳng có thể gây bất tiện với một số mẹ trong thời gian ngắn. Nguyên nhân xảy ra tình trạng này là do sự kéo giãn của đáy bàng quang trong thời gian mang thai và sinh con. Còn việc đi tiêu không kiểm soát là do sự kéo dài và suy yếu của cơ xương chậu, tổn thương thần kinh với các cơ vòng quanh hậu môn trong khi sinh, thường gặp nhiều ở những phụ nữ sinh thường và có thời gian chuyển dạ lâu.

Để đối phó với tình trạng này, bạn nên sử dụng băng vệ sinh. Tình trạng này sẽ hết sau vài tháng, khi cơ bắp của bạn trở lại bình thường. Nếu đi tiêu, đi tiểu không tự chủ diễn ra trong thời gian dài mà không hết, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được đưa ra những biện pháp điều trị. Ngoài ra, bạn cũng nên chú ý với các dấu hiệu đau nhức, nóng rát, khó chịu mỗi lần đi tiểu vì rất có thể bạn đã bị nhiễm trùng bàng quang.

Trầm cảm sau sinh

Sự thay đổi nồng độ nội tiết tố, cùng với tâm lý chưa quen với việc phải chăm sóc trẻ sơ sinh khiến nhiều bà mẹ cảm thấy lo lắng, bối rối khiến mẹ trở nên u uất sau khi sinh con. Trong hầu hết các trường hợp, tâm trạng u buồn có thể biến mất trong vài ngày hoặc vài tuần sau khi sinh con.

Nếu trạng thái trầm cảm diễn ra trong thời gian dài hơn thì được coi là trầm cảm sau sinh. Trầm cảm sau sinh rõ ràng nhất khi sinh con từ 2 tuần đến 3 tháng, đặc trưng là cảm giác lo lắng, tuyệt vọng mãnh liệt. Sự thay đổi nồng độ nội tiết tố, tình trạng thiếu ngủ và đau đớn về thể xác đều là những nguyên nhân góp phần khiến người mẹ bị trầm cảm.

Để khắc phục trầm cảm sau sinh, quan trọng nhất là người mẹ phải có sự hỗ trợ của những người thân, gia đình và bạn bè. Người mẹ nên chia sẻ cảm xúc với người khác và nhờ họ giúp đỡ chăm sóc con thay vì cố gắng làm hết mọi thứ một mình. Mẹ có thể thăm khám bác sĩ để được đưa ra những lời khuyên đúng đắn nhất để đối phó với cảm xúc hỗn loạn này.

Hy vọng bài viết vừa rồi bạn sẽ hiểu được hậu sản là gì và chị em thường phải đối mặt với những vấn đề sau sinh để từ đó tìm ra được cách khắc phục một cách sớm nhất.

Xem thêm:

• 5 tai biến sản khoa thường gặp
• Nhiễm trùng máu sau sinh và những điều cần biết
• Hậu quả khôn lường nếu 'quan hệ' sau sinh 20 ngày