Dấu hiệu cảnh báo bệnh tăng huyết áp phổi cần lưu ý

Tăng huyết áp phổi hay còn gọi là tăng áp động mạch phổi. Đây là tình trạng áp suất trong các mạch máu từ tim đến phổi tăng quá cao. Tim sẽ bơm máu từ tâm thất phải đến phổi để lấy oxy. Bởi vì máu không phải đi xa, nên áp lực ở động mạch đưa máu từ tâm thất phải đến phổi thường thấp hơn nhiều so với huyết áp tâm thu hay tâm trương. Khi áp suất quá cao, các động mạch ở phổi có thể có lại khiến cho lưu lượng máu giảm xuống, kết quả là máu sẽ nhận được ít oxy hơn.

Tăng áp động mạch phổi là một bệnh nghiêm trọng, nếu không được phát hiện kịp thời có thể sẽ trở nên tồi tệ dần và đôi khi gây tử vong. Vì vậy nhằm mọi người có cái nhìn tổng quát và có thể nhận biết được bệnh lý này, hãy cùng Vicare theo dõi bài viết dưới đây.

Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh tăng huyết áp phổi

Người bị tăng huyết áp phổi sẽ cảm thấy khó thở, tức ngực hay choáng váng khi đang hoạt động. Đây thường là những triệu chứng đầu tiên của bệnh, lúc này nhịp tim của bạn cũng có thể nhanh hơn bình thường. Theo thời gian, các triệu chứng bắt đầu xảy ra với các hoạt động nhẹ nhàng hơn hoặc thậm chí trong lúc nghỉ ngơi. Ngoài ra bệnh tăng huyết áp phổi cũng có các triệu chứng khác như:

- Mắt cá chân và cẳng chân bị sưng

- Da hoặc môi xanh xao

- Đau hoăc cảm giác bị áp lực ở ngực

- Chóng mặt hoặc ngất xỉu

- Mệt mỏi

- Bụng to ra

- Yếu lả người

Nguyên nhân gây ra bệnh tăng huyết áp phổi

Tim có hai phần trên và hai phần thấp. Mỗi thời gian máu chảy qua tim, các buồng dưới bên phải bơm máu lên phổi thông qua một mạch máu lớn (động mạch phổi). Trong phổi, máu giải phóng điôxít cacbon và lấy oxy. Máu giàu oxy sau đó chảy qua các mạch máu trong phổi (động mạch phổi, mao mạch và tĩnh mạch) đến phía bên trái của tim. Thông thường, máu chảy dễ dàng qua các mạch trong phổi, do đó, áp lực động mạch phổi thường thấp hơn rất nhiều.

Với tăng áp phổi, sự gia tăng huyết áp là do những thay đổi trong các tế bào lót động mạch phổi. Những thay đổi này gây ra thêm các mô hình, cuối cùng thu hẹp hoặc hoàn toàn ngăn chặn các mạch máu, làm cho động mạch cứng và hẹp. Khi các mạch máu của phổi bị hẹp, chúng không thể dẫn được nhiều máu và khiến cho áp lực tích tụ lại gây ra bệnh tăng huyết áp động mạch phổi. Bệnh lý này gồm có:

- Tăng áp động mạch phổi nguyên phát: Khi nguyên nhân tăng áp động mạch phổi không thể được tìm thấy, vấn đề này được gọi là tăng áp động mạch phổi nguyên phát (IPH). Một số người với IPH có thể có một gen, yếu tố nguy cơ phát triển bệnh tăng áp động mạch phổi. Nhưng trong hầu hết những người có tăng áp động mạch phổi tự phát, không có nguyên nhân được công nhận.

- Tăng áp động mạch phổi thứ phát: Tăng áp động mạch phổi được gây ra bởi một vấn đề y tế được gọi là tăng áp động mạch phổi thứ phát. Đây là loại tăng áp động mạch phổi phổ biến hơn so với tăng áp phổi tự phát. Nguyên nhân tăng huyết áp động mạch phổi thứ phát bao gồm:

+ Cục máu đông trong phổi (thuyên tắc phổi).

+ Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, như bệnh khí phế thũng.

+ Rối loạn mô liên kết, chẳng hạn như xơ cứng bì hoặc lupus.

+ Ngưng thở khi ngủ và rối loạn giấc ngủ khác.

+ Bệnh tim bẩm sinh.

+ Thiếu máu tế bào hình liềm.

+ Bệnh gan mãn tính (xơ gan).

+ AIDS.

+ Bệnh phổi như chứng xơ phổi, gây ra sẹo trong mô giữa các phế nang (interstitium).

+ Suy tim.

+ Sống ở độ cao cao hơn 2438 mét.

+ Leo núi hoặc đi bộ đường dài tới cao độ cao hơn 2.438 mét mà không thích nghi.

+ Sử dụng thuốc kích thích nào đó, chẳng hạn như cocaine.

Các biến chứng của bệnh

Theo Phó giáo sư/ Tiến sĩ Trương Thanh Hương - Trưởng đơn vị Tim mạch trẻ em Viện Tim mạch Quốc gia cho biết bệnh tăng áp động mạch phổi có thể gây ra các biến chứng như:

- Bệnh tim do phổi dẫn đến suy tim bên phải và tình trạng nặng sẽ có thể dẫn đến tử vong.

- Tăng áp động mạch phổi làm tăng khả năng hình thành các cục máu đông trong động mạch nhỏ trong phổi, gây nhồi máu phổi, nếu có hẹp hay tắc mạch máu lớn có thể gây sốc và tử vong.

- Chứng loạn nhịp tim có nguồn gốc từ nhĩ hoặc thất là biến chứng của tăng áp động mạch phổi. Có các triệu chứng như chóng mặt, đánh trống ngực hoặc ngất xỉu.

- Ho ra máu cùng với chảy máu trong phổi là một biến chứng nặng có khả năng gây tử vong.

Phân loại tăng áp động mạch phổi

Khi đã được chẩn đoán tăng áp động mạch phổi, thì có thể phân loại bằng cách sử dụng các nguyên tắc của Hiệp hội Tim mạch New York.

- Độ I. Mặc dù đã được chẩn đoán tăng áp động mạch phổi, nhưng không có triệu chứng.

- Độ II. Không có các triệu chứng khi nghỉ ngơi, nhưng có trải nghiệm mệt mỏi, khó thở hoặc đau ngực với các hoạt động bình thường.

- Độ III. Thoải mái khi nghỉ ngơi nhưng có các triệu chứng khi vận động cơ thể.

- Độ IV. Có triệu chứng ngay cả lúc nghỉ ngơi.

Vì vậy nếu bạn có các dấu hiệu và triệu chứng được đề cập ở trên, hay có bất kỳ thắc mắc nào thì cần đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa tim mạch để được các bác sĩ chẩn đoán kịp thời. Tùy theo cơ địa và tình trạng bệnh lý nên các biểu hiện có thể khác nhau.

(Theo Các Bác sĩ dieutri.vn)