Dấu ấn ung thư là gì?
Để có thể kịp thời phát hiện ra các bệnh lý ung thư, trong y học thường có những xét nghiệm tương ứng để nhằm đưa ra kết quả chuẩn xác nhất cho bệnh lý. Đó được gọi là dấu ấn ung thư, các xét nghiệm này được xem như là xét nghiệm chủ chốt và quan trọng nhất mà bệnh nhân mắc ung thư cần thực hiện. Vậy dấu ấn ung thư là gì và có những dấu ấn nào quan trọng? Hãy cùng HoiBenh tìm hiểu vấn đề này ngay sau đây.
Dấu ấn ung thư là gì?
Để có thể kịp thời phát hiện ra các bệnh lý ung thư, trong y học thường có những xét nghiệm tương ứng để nhằm đưa ra kết quả chuẩn xác nhất cho bệnh lý. Đó được gọi là dấu ấn ung thư, các xét nghiệm này được xem như là xét nghiệm chủ chốt và quan trọng nhất mà bệnh nhân mắc ung thư cần thực hiện. Vậy dấu ấn ung thư là gì và có những dấu ấn nào quan trọng? Hãy cùng HoiBenh tìm hiểu vấn đề này ngay sau đây.
Dấu ấn ung thư mang ý nghĩa thế nào?
Dấu ấn ung thư hay còn được gọi là chất chỉ điểm ung thư, mang giá trị giống như tên gọi đây là các xét nghiệm quan trọng nhằm đưa ra kết quả chính xác dành cho bệnh nhân. Chúng có thể là các phân tử protein, acid nucleic, các hormon, một số enzym và kể cả một số tế bào đặc biệt. Vì bất cứ loại u bướu, ung thư nào cũng cần có những xét nghiệm vàng tương tự, đó là những chất do khối u sản sinh ra.
Tuy nhiên, chất chỉ điểm ung thư này sẽ được chuẩn xác nhất khi chỉ điểm được chế tiết vào máu với một nồng độ có thể định lượng được khi khối u chuyển sang ác tính và việc phát hiện chất chỉ điểm này cho phép thầy thuốc định vị được khối u sinh ra do cơ quan, bộ phận nào và nằm ở đâu.
Ngoài ra, chỉ dấu ung thư còn giúp bác sĩ đánh giá đúng tình trạng, diễn tiến và hiệu quả điều trị cũng như khả năng tái phát , ngõ hầu có phương cách xử trí thích hợp cho những bệnh nhân đã mắc ung thư.
Một số dấu ấn ung thư phổ biến
- αFP (AFP, Alpha Feto Protein): là một glycoprotein; sản sinh từ túi phôi (york sac) và gan của phôi thai; dấu ấn ung thư này dùng để theo dõi thai kỳ, ung thư gan nguyên phát và u tế bào mầm.
- CA 125 ( Cancer Antigen 125): là một kháng thể glycoprotein sản sinh từ ung thư buồng trứng, tế bào biểu mô bình thường của thai và biểu mô niêm mạc đường hô hấp của người lớn. Thông thường dấu ấn này dùng để theo dõi điều trị ung thư buồng trứng.
- CA 15-3 (Cancer Antigen 15-3): là một glycoprotein; sản sinh từ tế bào ung thư vú và vài loại tế bào biểu mô. CA 15-3 được dùng để theo dõi điều trị ung thư vú đã di căn. Xét nghiệm này không phù hợp cho việc chẩn đoán vì độ nhạy quá thấp khi ung thư vú chưa có di căn.
- Dấu ấn ung thư CA 19-9 (Cancer Antigen): Vai trò chủ yếu của CA 19-9 là phát hiện sớm sự tái phát và theo dõi hiệu quả điều trị các ung thư đường tiêu hoá.
- PSA (Prostate Specific Antigen): Đây là chất chỉ điểm trong tầm soát ung thư tuyến tiền liệt, thường được sử dụng kết hợp với chụp trực tràng, siêu âm và sinh thiết.