Cứ đà nắng nóng 40 độ, bác sĩ khuyến cáo cách xử lý say nắng, say nóng mọi người nên tham khảo ngay

Say nắng, say nóng là hiện tượng thường gặp ở mọi lứa tuổi trong mùa hè, đặc biệt là trong những ngày nắng nóng cao điểm như hiện nay... Nếu như không được xử trí kịp thời say nắng có thể dẫn đến các di chứng thần kinh không thể hồi phục, thậm chí là tử vong. Trong đà nắng nóng 40 độ, bác sĩ khuyến cáo cách xử lý say nắng, say nóng như sau

Hiện tượng say nắng hay say nóng xảy ra đều xuất phát từ việc thân nhiệt bị rối loạn, đồng thời cơ thể bị mất nước dẫn tới cơ thể bị sốc nhiệt. Đây là hiện tượng rất dễ xảy ra nếu phải tiếp xúc trực tiếp dưới ánh nắng nóng hoặc phải làm việc trong điều kiện môi trường nhiệt độ cao nóng bức (hầm lò, trong phòng kín...), hoặc hoạt động thể lực quá sức ở người trẻ (chơi các môn thể thao cường độ cao, làm việc nặng nhọc kéo dài)... sẽ dẫn đến hiện tượng lượng nhiệt sinh ra và lượng nhiệt hấp thu lớn hơn nhiều so với lượng nhiệt cơ thể tỏa ra môi trường xung quanh. Do đó tình trạng mất nước toàn thể là chủ yếu và cực kỳ nguy hiểm.

Do tác dụng liên tục của ánh sáng mặt trời gay gắt ngày hè, trung tâm điều hòa thân nhiệt cơ thể sẽ bị chấn động làm rối loạn điều hòa thân nhiệt với hiện tượng mất nước cấp của cơ thể. Như vậy say nắng thường biểu hiện bệnh nặng ngay từ đầu, có thể có nhiều dấu hiệu thần kinh sớm, rất rõ tổn thương có thể hồi phục hoặc không hồi phục. Một số trường hợp có thể có tụ máu dưới màng cứng và trong não.

Là tình trạng mất nước toàn thể kèm theo rối loạn điều hòa thân nhiệt, rối loạn vận mạch mà bản chất là do trung tâm điều hòa thân nhiệt không thích ứng với điều kiện thời tiết xung quanh. Ánh nắng mặt trời và sức nóng là 2 tác nhân vật lý có thể gây stress với cơ thể. Do đó, cần trang bị thiết bị chống nắng khi làm việc ngoài trời nắng để phòng say nắng, say nóng.

Đặc điểm chung khi bị say nắng, say nóng là cả hai đều dẫn đến một tình trạng tăng thân nhiệt. Khi thân nhiệt tăng sẽ dẫn tới tăng quá trình đào thải mồ hôi làm cơ thể mất một lượng nước lớn, hiện tượng này nếu không được bù kịp thời sẽ dẫn tới hậu quả giảm khối lượng tuần hoàn gây trụy tim mạch, rối loạn chất điện giải nặng có thể gây tử vong.

• Nhiệt độ cơ thể tăng cao gây rối loạn hoạt động chức năng của rất nhiều cơ quan như tim mạch, hô hấp, thần kinh...
• Thường thấy da nóng và khô, mệt lả, đau đầu, khó ở, đỏ mặt, nôn mửa và tiêu chảy. Một số triệu chứng khác có thể xảy ra như cử chỉ kỳ cục, ảo giác, thay đổi ý thức, lẫn lộn, mất định hướng và có thể là hôn mê, co giật, ..

Các biểu hiện của say nắng, say nóng có thể tùy theo mức độ tăng thân nhiệt và thời gian diễn biến của bệnh. Có thể chỉ từ những biểu hiện nhẹ ban đầu là tăng nhịp tim, tăng nhịp thở, hồi hộp trống ngực rồi đến trạng thái mệt mỏi, hoa mắt chóng mặt, nhức đầu, tay chân rã rời, kích thích nhẹ, khó thở tăng dần, chuột rút... và cuối cùng là ngất, hôn mê, trụy tim mạch, tử vong.

Trước một trường hợp say nắng, say nóng cần nhanh chóng tiến hành những biện pháp sơ cứu ngay lập tức khi chưa có sự hỗ trợ của nhân viên y tế hay phương tiện y tế. Dưới đây là những cách sơ cứu ban đầu bạn cần biết.

Nhanh chóng tiến hành giảm thân nhiệt bằng cách chuyển ngay nạn nhân vào chỗ mát, thoáng gió, cởi bỏ bớt quần áo, cho uống nước mát có pha muối, chườm lạnh bằng khăn mát hoặc nước đá ở những vị trí có động mạch lớn gần ngoài da, ví dụ như nách, bẹn, cổ,...Nếu nạn nhân hôn mê không uống được nước hoặc nôn liên tục, sốt tăng liên tục, kèm các triệu chứng đau bụng, đau ngực, khó thở thì phải nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Trong quá trình vận chuyển cần thường xuyên chườm mát cho nạn nhân.

Tại các trung tâm y tế, nạn nhân sẽ được truyền bù nước và điện giải cũng như các biện pháp hỗ trợ khác để mau chóng tỉnh táo. Trong trường hợp nạn nhân sốt cao có thể dùng paracetamol để hỗ trợ hạ sốt khẩn cấp. Nếu có co giật phải dùng các thuốc chống co giật cho bệnh nhân ngay. Trường hợp nạn nhân hôn mê có thể phải đặt ống nội khí quản thở máy hỗ trợ.

Những việc cần làm ngay:

• Uống đầy đủ nước khi trời nóng hoặc lao động nặng
• Không làm việc quá lâu ngoài trời nắng hay môi trường bí, nóng bức cũng như tránh các hoạt động thể lực quá sức. Thường xuyên uống nước dù chưa khát. Nên uống nhiều nước có pha muối hoặc tốt nhất là uống dung dịch oresol, nước trái cây để giải khát.
• Luôn trang bị đầy đủ thiết bị chống nắng khi lao động, làm việc ngoài trời nắng như quần áo bảo hộ lao động, mũ, nón, kính,...để làm thoáng mát môi trường làm việc, đặc biệt nếu bạn phải làm tại các công xưởng, hầm lò thì điều này càng giúp ích trong việc phòng, chống say nắng, say nóng.
• Bạn cũng nên định kỳ sau khoảng 45 phút hay 1 tiếng làm việc thì nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát từ 15 - 20 phút.

Say nắng, say nóng có thể gây nguy hiểm tới tính mạng, bởi vậy bạn nên chủ động phòng tránh hạn chế đi ra ngoài đường từ 9h sáng tới 4h chiều vào mùa hè. Nếu công việc phải làm dưới thời tiết nắng nóng, bạn hãy mặc trang phục kín đáo để cơ thể tránh bị tiếp xúc trực tiếp với tia ánh nắng và luôn uống thật nhiều nước để tránh bị thiếu hụt nước trong cơ thể.

Xem thêm:

• 9 cách phòng và trị say nắng khi trời nóng như lửa thiêu
• Nắng nóng, bụi bẩn ô nhiễm, làm gì để giải độc cho gan?
• Những cách phòng ngừa đau đầu do nắng nóng mùa hè