Có phải tất cả các bà bầu đều phải thực hiện xét nghiệm Triple test?

Xét nghiệm tầm soát trước sinh Triple test là gì?

Xét nghiệm tầm soát trước sinh Triple test (tri-pô tét) còn được gọi là xét nghiệm bộ 3 là loại xét nghiệm tầm soát sử dụng máu mẹ để nhằm tìm hiểu nguy cơ 1 số rối loạn bẩm sinh ở thai. Có 3 chất được sử dụng ở trong xét nghiệm này là AFP, hCG và Estriol. Trong đó AFP (alpha-fetoprotein) là loại protein do thai nhi sản xuất và hCG (human chorionic gonadotropin) là loại nội tiết do nhau sản xuất ở trong quá trình mang thai, Estriol là loại nội tiết estrogen được nhau và thai sản xuất. Đây là loại xét nghiệm không xâm lấn và hoàn toàn không gây ra ảnh hưởng tới mẹ và thai.

Quy trình xét nghiệm bao gồm thu thập thông tin về thai phụ và thai sau đó lấy máu thai phụ và gửi mẫu tới phòng xét nghiệm. Kết quả thường có sau khoảng 3 – 5 ngày làm việc.

Mặc dù rất quan trọng tuy nhiên các xét nghiệm sàng lọc này không phải là bắt buộc đối với tất cả các sản phụ. Chỉ những thai phụ có nguy cơ cao mới cần nhất thiết phải theo dõi và xử lý kịp thời. Không những dựa vào kết quả xét nghiệm mà các sản phụ cần thăm khám thai định kỳ và siêu âm thai thường xuyên để có thể quản lý thai nghén tốt nhất.

Ngoài ra, những trường hợp mang thai đôi, đa thai thì khi làm xét nghiệm Double test, Triple test có thể đưa ra các kết luận không được chính xác. Các chuyên gia cho rằng, thai phụ mang thai đôi có các chỉ số β-hCG (beta-human chorionic gonadotropin), AFP (alpha fetoprotein) và estriol không liên hợp uE3 (unconjugated estriol) còn được gọi là estriol tự do (free estriol) có thể tăng bất thường khiến việc chẩn đoán chênh lệch. Đối với những trường hợp này thai phụ cần phải dựa vào siêu âm 4D để có thể chẩn đoán chính xác.

Đối tượng nào cần làm xét nghiệm Triple test?

Bác sĩ đưa ra lời khuyên rằng cho các chị em đều có thể làm xét nghiệm này từ tuần thai thứ 15 – 18, nhưng phổ biến hơn với các trường hợp sau:

• Bà bầu có tiền sử trong gia đình về bị dị tật thai.
• Mang thai ở tuổi 35 tuổi hay mang thai trên tuổi 35.
• Thai phụ lỡ uống thuốc kháng sinh hay sử dụng chất gây nghiện trong thai kỳ.
• Thai phụ bị tiểu đường và chữa bệnh với các thuốc có chứa insulin .
• Bà bầu bị bệnh truyền nhiễm trong thời gian bị mang thai.
• Khi mẹ bầu phải tiếp xúc với các chất phóng xạ.

Ý nghĩa của xét nghiệm Triple test như thế nào?

Xét nghiệm Triple test không thể chẩn đoán được tình trạng thai mà chỉ cho biết rằng thai nhi hiện tại có nguy cơ sẽ bị rối loạn di truyền nhiễm sắc thể như thế nào và có cần phải thực hiện thêm xét nghiệm khác nữa không.

Nồng độ AFP tăng gợi ý thai có tăng nguy cơ sẽ bị dị tật ống thần kinh như cột sống chẻ đôi và vô sọ. Cần phải xác định được chính xác tuổi thai, bởi vì đa số các trường hợp AFP tăng đều do xác định tuổi thai sai. Nồng độ AFP giảm nếu kết hợp với nồng độ hCG và estriol giảm thì thai sẽ tăng nguy cơ bị Hội chứng Edwards (Trisomy 18 hay tam thể 18), Hội chứng Down (Trisomy 21 hay tam thể 21) hoặc bất thường nhiễm sắc thể khác.

Tuy nhiên, để ước tính chính xác mức độ nguy cơ cần phải kết hợp kết quả xét nghiệm 3 chất trên với nhiều yếu tố khác như tuổi của người mẹ, cân nặng, chiều cao, chủng tộc, tiền sử bản thân người mẹ như hút thuốc, tiểu đường, tuổi thai vào thời điểm xét nghiệm, tình trạng thai như đơn thai hay song thai, và tiền sử sản khoa.

Trong trường hợp kết quả cho thấy thai hiện tại đang có nguy cơ cao bị 1 hoặc nhiều các rối loạn trên thì cần phải được thực hiện chẩn đoán xác định bằng thủ thuật xâm lấn như thực hiện chọc ối hoặc sinh thiết gai nhau.

Các cặp vợ chồng nên được tư vấn và thảo luận kỹ về ý nghĩa và các tai biến có thể xảy ra do thủ thuật trước khi quyết định chấp nhận thực hiện việc chẩn đoán.

Việc chẩn đoán sớm trước sinh giúp có thể xác định chính xác tình trạng bất thường của thai và giúp cho nhiều cặp vợ chồng có thông tin để đưa ra các quyết định phù hợp như là chuẩn bị cho các biện pháp điều trị (phẫu thuật cột sống chẻ đôi), lên kế hoạch các chế độ chăm sóc đặc biệt cho trẻ sau sinh, chuẩn bị tâm lý và những vấn đề có thể ảnh hưởng tới cuộc sống gia đình hoặc quyết định vấn đề tiếp tục mang thai cho tới khi đủ ngày.

Xem thêm:

• Xét nghiệm Triple test và một số cơ sở xét nghiệm uy tín
• Xét nghiệm triple test - việc mẹ bầu không thể bỏ qua
• Tại sao các mẹ bầu cần biết về xét nghiệm Double test và Triple test?