Chỉ số xét nghiệm Creatinine đánh giá chức năng thận
Khi chỉ số xét nghiệm nồng độ creatinin huyết thanh tăng chức năng thận giảm do các bệnh tăng huyết áp, Đái tháo đường, Bệnh nhiễm amyloid, Viêm cầu thận...
Chỉ số xét nghiệm Creatinine đánh giá chức năng thận
Creatinine là một chất thải sản phẩm sản xuất bởi quá trình trao đổi chất của cơ, tại đây các Creatine bị thoái bỉến thành creatinim và được đưa trở lại tuần hoàn. Sau đó được thải trừ qua thận, vì vậy khi thực hiện xét nghiệm này sẽ cho ra các chỉ số xét nghiệm Creatinie đánh giá chức năng thận một cách chính xác nhất.
Các chỉ số xét nghiệm Creatinie
Để lấy được các chỉ số xét nghiệm Creatinie đánh giá chức năng thận, có thể thực hiện bằng cách lấy mẫu từ Creatinin máu, Creatinin niệu và tính hệ số thanh thải (clearance) của creatinin theo công thức được lựa chọn.
Sau đó so sánh theo các chỉ số dưới đây (chỉ số bình thường) để có thể đánh giá:
1. Chỉ số Creatinin huyết thanh
- Nam: 0,7 -1,3 mg/dL hay 62 -115 μmol/L
- Nữ: 0,5 -1,0 mg/dL hay 44 - 88 μmol/L
- Trẻ em: 03 -1,0 mg/d L hay 26 - 88 μmol/L
2. Chỉ số Creatinin niệu
- Nam: 1-2 g/24h hay 20 - 25 mg/kg/24h.
- Nữ: 0,8 -1,5 g/24h hay 15-20 mg/kg/24h.
3. Hệ số thanh thải (clearance) của creatinin
- Nam: 80 -120 mL/min.
- Nữ: 70 -110 mL/min.
- Trên 70 tuổi: 50 - 90 mL/min.
4. Chỉ số Creatin huyết thanh
0,2 - 0,9 mg/dL hay 15-69 μmol/L
5. Chỉ số Creatin niệu
2-5 mg/kg/24h
6. Tỉ lệ creatin huyết thanh/ creatinin huyết thanh
- < 5 tuổi: >1
- 5 tuổi: 1
- 6 tuổi: 0,4
- 16 tuổi: 0,1
Kết quả chỉ số xét nghiệm Creatinie đánh giá chức năng thận
Kết quả chỉ số xét nghiệm Creatinie đánh giá chức năng thận ở những chỉ số trên thì có ý nghĩa là chức năng thận bình thường.
Còn nếu chỉ số xét nghiệm Creatinie cho thấy tăng nồng độ creatinin huyết thanh thì nguyên nhân là do:
- Suy thận nguồn gốc trước thận: Suy tim mất bù; Mất nước, giảm khối lượng tuần hoàn; Dùng thuốc lợi tiểu hay thuốc hạ áp; Xuất huyết; Hẹp động mạch thận.
- Suy thận nguồn gốc thận như bị Tăng huyết áp, Đái tháo đường...; tổn thương ống thận do bị Viêm thận - bể thận cấp, Sỏi thận...
- Suy thận nguồn gốc sau thận: Sỏi thận, u biểu mô tuyến, ung thư tuyến tiền liệt, khối u bàng quang, u tử cung...
Còn nếu chỉ số xét nghiệm Creatinie cho thấy giảm nồng độ creatinin huyết thanh, có thể là do hòa loãng máu; hội chứng, tiết hormon chống bài niệu (ADH) không thích hợp; tình trạng suy dinh dưỡng nặng; một số bệnh cơ gây teo mô cơ; có thai.
Tuy nhiên, chỉ số xét nghiệm Creatinie đánh giá chức năng thận khi nồng độ creatinin giảm cũng xuất hiện ở trong một vài bệnh lý khác như thiểu năng thận, viêm cầu thận cấp và mạn tính, viêm bể thận – thận mạn; viêm bể thận – thận tái phát.
Theo: xetnghiemdakhoa