Bệnh động mạch vành là gì?

Bệnh động mạch vành là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nhiều nước trên thế giới. Bệnh không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người bệnh nếu không phát hiện và điều trị kịp thời. Vậy bệnh động mạch vành là gì? Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho các bạn những thông tin cơ bản nhất.

Bệnh động mạch vành hay gọi tắt là bệnh mạch vành là tình trạng xảy ra khi có các mảng bám tích tụ bên trong các động mạch vành. Các động mạch vốn dĩ mềm mại và đàn hồi sẽ trở nên hẹp, cứng hơn do có các mảng bám như cholesterol và các chất khác bám trên thành mạch máu gọi là chứng xơ vữa động mạch.

Khi bệnh tiến triển, sự lưu thông máu qua động mạch trở nên khó khăn hơn. Hậu quả là cơ tim không thể nhận đủ lượng máu và oxy cần thiết, dẫn đến tình trạng đau thắt ngực hoặc nhồi máu cơ tim. Hầu hết các cơn nhồi máu cơ tim xảy ra khi một cục máu đông đột ngột di chuyển đến đoạn hẹp của mạch máu, gây tắc mạch và chấm dứt nguồn cung cấp máu cho tim, gây tổn thương tim vĩnh viễn.

Theo thời gian bệnh mạch vành khiến cho cơ tim hoạt động nhiều hơn và trở nên suy yếu dần, dẫn đến tình trạng suy tim và loạn nhịp tim.

Bệnh động mạch vành xuất hiện khi một hoặc nhiều nhánh của động mạch vành bị tắc do nhiều nguyên nhân. Thường gặp nhất là do mảng vữa xơ động mạch vành. Hậu quả là mạch vành không đủ khả năng đáp ứng nhu cầu oxy cho cơ tim, gây nhồi máu cơ tim. Một số yếu tố nguy cơ của bệnh mạch vành có thể kể đến như:

• Tuổi: Tuổi càng cao thì nguy cơ mắc bệnh mạch vành càng tăng.
• Giới tính: Thông thường thì nam giới có nguy cơ cao hơn nữ trong các bệnh lý về tim mạch. Tuy nhiên, nữ giới sau mãn kinh lại có nguy cơ bệnh động mạch vành cao hơn;
• Tiền sử gia đình: Nguy cơ bệnh mạch vành sẽ cao hơn đối với những người có các thành viên trong gia đình mắc bệnh mắc bệnh mạch vành đặc biệt mắc từ khi còn trẻ tuổi.
• Các bệnh kèm theo: Bệnh mạch vành dễ dàng xuất hiện ở các bệnh nhân mắc đồng thời các bệnh cao huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, béo phì,...

Dấu hiệu đầu tiên có thể nhận biết bệnh động mạch vành đó là cơn đau thắt ngực. Cơn đau thắt ngực điển hình như sau:

Đau như bóp chặt lấy ngực, cảm giác như có đá đè nặng, có trường hợp đau như nhói như kim châm, có khi là cảm giác nóng rát. Đau lan ra phía sau, lan lên phía hai vai, rồi lan dọc xuống cánh tay, cẳng tay. Một số trường hợp bệnh nhân chỉ thấy hồi hộp trống ngực kèm theo chóng mặt, hoảng hốt, đau nhẹ ở tim.

Đau thắt ngực là dấu hiệu quan trọng nhất để nhận biết bệnh động mạch vành.

Bệnh mạch vành có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng:

• Tổn thương tim: Nếu các mảng xơ vữa bong ra, tạo cục máu đông làm tắc nghẽn hoàn toàn động mạch dẫn tới thiếu lưu lượng máu tới tim có thể làm hoại tử cơ tim. Mức độ tổn thương phụ thuộc một phần vào thời gian tiến hành điều trị.
• Suy tim: Mảng xơ vữa khiến lòng mạch bị hẹp, làm giảm lưu lượng máu tới tim khiến một số khu vực của tim bị thiếu oxy hoặc nếu tim đã bị tổn thương bởi cơn đau tim thì tim không thể bơm đủ máu đáp ứng nhu cầu cơ thể. Tình trạng này được gọi là suy tim.
• Loạn nhịp tim: Thiếu máu cung cấp cho tim hoặc tổn thương mô tim có thể ảnh hưởng tới xung điện tim, gây nhịp tim bất thường.

Bệnh có thể điều trị bằng nhiều phương pháp tùy thuộc vào mức độ bệnh và các biến chứng kèm theo.

Điều trị nội khoa

Mục tiêu của giai đoạn điều trị này là kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ bao gồm hàm lượng cholesterol, huyết áp, đường huyết là mục tiêu quan trọng trong điều trị bệnh mạch vành. Tùy vào mức độ, nguyên nhân mà bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc sau:

• Thuốc chống đông: Giúp ngăn ngừa tắc nghẽn động mạch vành.
• Thuốc giảm cholesterol: Giúp giảm lượng cholesterol có hại tích tụ ở động mạch vành.
• Thuốc chẹn beta: Có tác dụng làm chậm nhịp tim, hạ huyết áp.
• Thuốc giãn mạch: Giúp làm giảm bớt cơn đau ngực bằng cách làm giãn động mạch vành tạm thời và giảm nhu cầu máu của tim.
• Thuốc ức chế men chuyển: có tác dụng giảm huyết áp và ngăn ngừa tiến triển của bệnh động mạch vành.

Điều trị ngoại khoa

Những thủ thuật phổ biến trong điều trị bệnh động mạch vành, có thể kể đến như: nong mạch bằng bóng, phẫu thuật đặt stent, phẫu thuật bắc cầu động mạch vành. Tất cả các thủ thuật này giúp cải thiện và tăng cường sự cung cấp máu cho tim, tuy nhiên không chữa được hoàn toàn bệnh mạch vành.

Các phương pháp khác

Ngày nay với sự phát triển của y học, các nhà nghiên cứu đã tìm ra nhiều phương pháp để điều trị bệnh mạch vành với nhiều ưu điểm như:

Sử dụng chất sinh mạch: Phương pháp này liên quan đến tế bào gốc và các vật liệu di truyền khác được truyền qua tĩnh mạch hoặc trực tiếp vào mô tim bị tổn thương.

Phản xung động ngoại biên tăng cường: Nếu bị đau thắt ngực mạn tính, nhưng các thuốc giãn mạch không đáp ứng hoặc không thể thực hiện thủ thuật thì bạn nên dùng phương pháp này. Bác sĩ sẽ sử dụng vòng ở chân thổi phồng và làm xẹp để tăng cung cấp máu cho động mạch vành.

Chế độ sinh hoạt

Việc thay đổi thói quen không tốt và hình thành lối sống lành mạnh giúp phòng ngừa và làm chậm diễn tiến của bệnh mạch vành:

Không hút thuốc lá, hạn chế sử dụng các chất kích thích có hại cho tim mach như rượu bia và các chất kích thích khác.

Chế độ ăn uống hợp lý: Bạn nên ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế thực phẩm có nhiều chất béo bão hòa, cholesterol, muối, đường, tránh các loại thức ăn nhanh, chế biến nhiều dầu mỡ.

Luyện tập thể dục đều đặn: Đối với các bệnh tim mạch, bệnh nhân nên lựa chọn hình thức tập thể lực và cường độ phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân. Bệnh nhân có thể tập thể dục 30 phút mỗi ngày với các bài tập nhẹ nhàng, vừa phải như đi bộ, đạp xe, bơi lội...

Kiểm soát các bệnh lý kèm theo: Bệnh nhân cần kiểm tra thường xuyên để phát hiện và điều trị kịp thời những bệnh lý liên quan đến bệnh mạch vành, như đái tháo đường, béo phì, thừa cân, rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp,...

Giữ tinh thần lạc quan thoải mái, tránh căng thẳng quá mức, thực hiện chế độ sinh hoạt hợp lý, làm việc nghỉ ngơi điều độ.

Như vậy qua bài viết trên các bạn đã biết bệnh mạch vành là gì cũng như những thông tin cần thiết về bệnh. Bệnh có thể điều trị bằng nhiều phương pháp, tuy nhiên ngoài tuân thủ theo phác đồ của bác sĩ các bạn cũng cần xây dựng lối sống lành mạnh cùng chế độ sinh hoạt hợp lý để đạt hiệu quả cao nhất.

Xem thêm:

• Ngủ ngáy nhiều có tốt không?
• Hút thuốc lá gây các bệnh về tim mạch
• Thông tin các bệnh lí về tim mạch và cách phòng chống