10 bệnh rối loạn tiêu hóa thường gặp nhất

Trong cuộc sống thỉnh thoảng bạn gặp phải các triệu chứng đau dạ dày, trướng bụng, ợ nóng và các vấn đề rối loạn tiêu hóa khác khiến bạn không thoải mái, nhưng may mắn thay chúng thường không phải vấn đề nghiêm trọng. Tuy nhiên một số trường hợp lại có thể báo hiệu một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng hơn. Hãy đi khám bác sĩ nếu bạn thấy mình có thể gặp phải 1 trong 10 bệnh rối loạn tiêu hóa phổ biến sau đây.

Nếu bạn có các hiện tượng ợ nóng hoặc trào ngược acid dạ dày nhiều, khoảng vài lần/tuần, bạn có thể bị trào ngược dạ dày thực quản (Gastroesophageal Reflux Disease – GERD), đây là chứng bệnh rối loạn tiêu hóa khá phổ biến.

Thông thường thức ăn từ miệng đi qua thực quản xuống dạ dày, ở gần dạ dày có các cơ vòng thực quản dưới (LES) mở ra cho phép thức ăn đi xuống, sau đó tự động đóng lại. Vì lí do nào đó cơ này không được đóng kín sẽ khiến acid dạ dày trào ngược vào thực quản và gây ợ nóng. Theo thời gian, điều này sẽ gây ra hại nghiêm trọng cho thực quản. Khoảng 20% người Mỹ bị GERD.

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản có thể điều trị bằng cách thay đổi lối sống, thay đổi thói quen ăn uống, hạn chế các thực phẩm có vị chua, nhiều dầu mỡ, chia nhỏ các bữa ăn trong ngày, tránh sử dụng rượu, bia, .... Sau đó có thể sử dụng các thuốc trung hòa dịch vị, thuốc ức chế tiết acid dạ dày để điều trị.

Bệnh loét dạ dày tá tràng (PUD) là những vết loét hở trong niêm mạc dạ dày hoặc phần trên của ruột non, còn viêm dạ dày (Gastritis) là tình trạng viêm nhiễm của niêm mạc dạ dày. Hai bệnh này có các triệu chứng tương tự nhau, bao gồm đau dạ dày, buồn nôn, các triệu chứng rối loạn tiêu hóa khác, bên cạnh đó những nguyên nhân gây bệnh cũng tương tự nhau.

Nhiễm khuẩn một loại vi khuẩn tên là Helicobacter pylori (H. pylori), là nguyên nhân phổ biến nhất của PUD và thường gây viêm dạ dày mãn tính. Các thuốc NSAIDs, bao gồm aspirin, ibuprofen và naproxen, là một nguyên nhân phổ biến khác. Ngoài ra bệnh còn do lối sống quá căng thẳng, thiếu lành mạnh.

Phương pháp điều trị thường là sử dụng thuốc kháng acid, thuốc ức chế bơm proton, kháng sinh điều trị nhiễm H. pylori, kết hợp với lối sống khỏe mạnh và thay đổi chế độ ăn uống.

Bệnh cúm dạ dày hay viêm dạ dày ruột do virus, là một bệnh nhiễm virus gây bệnh ở dạ dày và phần trên của ruột non. Các triệu chứng thường gặp là tiêu chảy, nôn mửa, chóng mặt, đau dạ dày và co thắt. Nguyên nhân thường gặp là do Rotavirus và Norovirus, chúng ảnh hưởng đến sức khỏe của hàng triệu người mỗi năm. Viêm dạ dày ruột do virus thường tự khỏi, nhưng nguy cơ là cơ thể bị mất nước do tiêu chảy và nôn. Do vậy cần ngăn ngừa mất nước bằng cách uống nước, dung dịch điện giải, nghỉ ngơi và ăn uống hợp lí để hồi phục sức khỏe.

Các triệu chứng nhạy cảm với gluten và bệnh celiac là tương tự nhau. Chúng bao gồm các rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy, đầy hơi và đau bụng. Nhạy cảm với gluten là bệnh tương đối phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 5% dân số Mỹ, bệnh celiac ảnh hưởng tới dưới 1% số người. Điều quan trọng là phải đi khám bác sĩ để có chẩn đoán chính xác, không được phép cố gắng tự chẩn đoán. Không giống như nhạy cảm với gluten, bệnh celiac là một bệnh tự miễn có thể làm hỏng ruột non.

Phương pháp điều trị chính cho cả hai tình trạng rối loạn tiêu hóa này là loại bỏ gluten trong khẩu phần ăn, đây là một loại protein có trong lúa mì, lúa mạch đen, lúa mạch và yến mạch.

Bệnh viêm ruột (IBD) đề cập đến tình trạng viêm nhiễm kéo dài trong đường tiêu hóa. Bệnh Crohn và viêm loét đại tràng là hai loại bệnh viêm ruột phổ biến nhất. Các bệnh IBD nói chung ảnh hưởng đến khoảng 1,5 triệu người Mỹ, bao gồm cả bệnh Crohn và viêm loét đại tràng. Chúng là các bệnh tự miễn, nghĩa là do phản ứng bất thường hệ thống miễn dịch trong cơ thể. Bệnh viêm ruột gây kích thích và sưng, dẫn đến tiêu chảy, đau bụng, chán ăn, sốt và sút cân. Bệnh Crohn chủ yếu ảnh hưởng đến phần cuối của ruột non và đầu đại tràng. Viêm loét đại tràng chỉ ảnh hưởng đến đại tràng và trực tràng.

Cách điều trị là sử dụng thuốc để ngăn chặn phản ứng miễn dịch của cơ thể, trong một số trường hợp bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật.

Đôi khi mọi người có thể nhầm lẫn Hội chứng ruột kích thích (IBS) với Bệnh viêm ruột (IBD). Hội chứng ruột kích thích là những cơn đau bụng xảy ra ít nhất 3 lần/ tháng, trong 3 tháng liên tiếp. Người bệnh cũng có thể bị táo bón hoặc tiêu chảy. Không giống như IBD, IBS không gây hại cho đường tiêu hóa và nó phổ biến hơn nhiều, có hơn 15 triệu người Mỹ bị bệnh này.

Nguyên nhân chính xác của hội chứng ruột kích thích đến nay cũng chưa được xác định rõ ràng.

Người bệnh có thể tự điều trị bằng cách chia nhỏ các bữa ăn trong ngày và tránh ăn các thực phẩm gây ra các triệu chứng, một số người có thể dùng thêm thuốc nhuận tràng, bổ sung chất xơ hoặc men vi sinh.

Táo bón là một tình trạng rối loạn tiêu hóa rất khó chịu, người bệnh sẽ khó khăn khi đi tiểu hoặc không thường xuyên đi. Nếu bạn đi tiêu ít hơn 3 lần/ tuần, bạn có khả năng cao bị táo bón. Táo bón mãn tính ảnh hưởng đến khoảng 63 triệu người ở Hoa Kỳ. Nguyên nhân phổ biến của táo bón là không nạp đủ chất xơ trong chế độ ăn uống hàng ngày. Các triệu chứng chính của táo bón là ít đi vệ sinh, rất khó tống phân ra ngoài, phải rặn mất nhiều sức, nhiều thời gian.

Trong hầu hết các trường hợp, chỉ cần tăng tiêu thụ chất xơ, uống nhiều nước và tập thể dục sẽ giải quyết tình trạng này. Chỉ sử dụng thuốc nhuận tràng như một giải pháp tạm thời.

Bệnh trĩ là bệnh do các mạch máu trong ống hậu môn bị sưng to, gây đau. Các triệu chứng bao gồm đau, ngứa và rỉ máu đỏ tươi sau khi đi tiểu. Táo bón và mang thai là hai nguyên nhân chính của bệnh trĩ. Đây là một bệnh phổ biến, với khoảng 75% những người trên 45 tuổi mắc.

Phòng ngừa táo bón bằng cách thêm chất xơ và nhiều chất lỏng vào chế độ ăn uống sẽ giúp tránh gặp phải bệnh trĩ. Hãy thử dùng kem bôi trĩ, thuốc đạn hoặc tắm nước ấm để giảm đau và ngứa. Người bệnh có thể cảm thấy xấu hổ khi nói về bệnh này, nhưng đừng ngần ngại đi khám nếu bệnh trĩ vẫn tồn tại.

Bệnh lý túi thừa bao gồm: bệnh túi thừa (diverticulosis) là tình trạng phổ biến của ruột già (đại tràng) xảy ra khi con người già đi, thành ruột già xuất hiện các điểm yếu phình ra bên ngoài tạo thành các túi nhỏ, được gọi là túi thừa, khi các túi thừa này bị viêm hoặc nhiễm trùng, nó được gọi là bệnh viêm túi thừa (diverticulitis).

Khoảng một nửa số người ở độ tuổi 60 đến 80 có tình trạng này. Người bệnh có thể cảm thấy các rối loạn tiêu hóa điển hình như đầy hơi, táo bón hoặc đau ở vùng bụng dưới.

Cách điều trị thường là thay đổi chế độ ăn. Nếu bạn bị chảy máu từ trực tràng, hãy đi khám bác sĩ ngay. Bạn cần sử dụng thuốc kháng sinh, chế độ ăn lỏng, hoặc thậm chí phẫu thuật để điều trị bệnh túi thừa.

Túi mật là một cơ quan gắn liền với hệ thống tiêu hóa của cơ thể, nơi lưu trữ mật - một loại dịch để tiêu hóa. Mật có thể hình thành các cặn nhỏ, cứng gọi là sỏi mật. Khoảng 20 triệu người Mỹ có sỏi mật, nhưng không phải tất cả chúng đều gây rắc rối. Một số sỏi mật không gây ra các triệu chứng và sẽ tự biến mất, những người khác có thể bị đau hoặc nhiễm trùng nghiêm trọng. Bạn cũng có thể bị buồn nôn, nôn và sốt. Phẫu thuật là phương pháp điều trị thông thường đối với bệnh sỏi mật này.

(HoiBenh chuyển ngữ từ Healthgrades)

Xem thêm:

• Cẩn trọng với 3 chứng rối loạn tiêu hóa thường gặp ngày Tết
• Những dấu hiệu rối loạn tiêu hóa thường gặp